स्वास्थ्य

अमेरिकामा आरामले खाने तर अन्य देशमा स्वास्थ खराब गर्ने भन्दै बन्देज लगाईएका खानेकुरा यस्ता छन् ।

यदि तपाई अमेरिका छाडेर अरु देश घुम्म जानु भयो भने थुप्रै अमेरिकन खानेकुरा देख्न्नु हुन्छ । अमेरिकन फास्ट फुड म्याकडोनाल र बर्गरकिङ्ग पनि हरेक देशमा देख्नु हुन्छ तर अमेरिकामा जता पनि देखिने स्न्याक ,सोडा , सिरियल र क्याण्डि विश्वका कतिपय देशहरुमा बिक्री वितरणमा समेत बन्देज गरिएको हुँदा देखिदैन ।केही खानेकुरा अमेरिकामा मज्जाले खाईन्छ तर तिनै खानेकुरा संसारका कतिपय देशहरुमा बिक्री बितरणमा समेत रोक लगाईने गरिएका छन् । अमेरिकामा सरकारी निकायले स्विकृती नदिएसम्म कुनै पनि खानेकुरा बिक्री बितरण गर्न पाईदैन । तर के गर्नु अमेरिकन सरकारले बिक्री बितरण गर्न दिएको अनि जनताले मज्जाले खाने गरेका तिनै खानेकुरा बाँकी विश्वका कतिपय देशहरुमा स्वास्थलाई हानी गर्ने खानेकुराको सुचीमा राखेर बेच बिखनमा नै बन्देज लगाउने गरिएको छ । ति खानेकुराहरु यस्ता छन् :

१) कृतिम रङ प्रयोग गरिएका खानेकुरा 

कृतिम रङहरु स्वास्थको लागि डरलाग्दो मानिन्छ । अमेरिकामा मज्जाले बिक्री बितरण र उपभोक्ताले उपयोग गर्ने गरिएका यस्ता कृतिम रङ मिसिएका खानेकुरा युरोपियन युनियन अन्तर्गतका देशहरुमा भने यस्ता खानेकुराको प्याकेज बाहिर चुरोटमा जस्तै चेताबनी टाँसेर बिक्री गर्नु पर्ने कानूनी ब्यबस्था छ । एल्लो ५, एल्लो ६ र रेड ४० मिसिएका सबै खानेकुराको प्याकेज बाहिर “यो खानेकुराको प्रयोगबाट प्रतिकुल असर पर्न सक्छ र बालबालिकाबाट होसियार हुनु होला” । यस्ता कृतिम रङहरु भएका खानेकुरा अमेरिकामा चकलेटदेखि केचप सिरियलसम्म छन् । यद्यपी क्राफ्ट र मार्स जस्ता कम्पनीहरुले खानेकुरा यस्ता कृतिम रङ मिसाउने चरणबाट बाहिर निस्किएर प्राकृतिक रङको बिकल्प खोज्न थालेका छन् ।

२) अजोडीकार्बोनामाईड (ए डि ए )

अजोडीकार्बोनामाईड चम्किलो देखाउन प्रयोग गरिने अखाद्य पदार्थ हो । यस्ले पाउरोटी बेगल नान जस्ता खानेकुरा पकाउन (बेक) गर्न सहयोग गर्दछ । अजोडीकार्बोनामाईड मिसिएको खानेकुरा अमेरिकामा अझै पनि बिक्री बितरण गरिन्छ भने अस्ट्रेलिया र युरोपियन युनियन अन्तर्गतका देशहरुका अजोडीकार्बोनामाईड प्रयोग गरिएको खानेकुरा बिक्री बितरणमा पूर्णतया रोक लगाईएको छ । ए डि एलाई छाला तथा प्लस्टिकका सामाग्री उत्पादनमा प्रयोग गरिन्छ । ए डि एले दम तथा अरु थुप्रै रोगहरु निम्त्याउने गर्दछ । अमेरिकामा ए डि एलाई “साधारणतया सुरक्षित” भनिएको छ र पनि ए डि एको नकारात्मक प्रचार भएपछि सब वे र विन्डिज जस्ता फास्ट फुड कम्पनी आफ्नो उत्पादन ए डि ए फ्री भनेर सार्वजनिक गरी सकेका छन् ।

३) ब्रोमिनटेड भेजिटेबल तेल (बि भि ओ)

ब्रोमिन एक प्रकारको रसायनिक तत्व हो जुन लुगा रङाउन प्रयोग गरिन्छ । यो एकदम कडा रातो रङको हुन्छ । दसकौं पहिला ब्रोमिनलाई खानेकुरामा ब्यापक मात्रामा प्रयोग गरिन्थ्यो । तर बर्तमान आधुनिक युगमा यस्को मात्रा घटाईने गरिए पनि माउन्टेन डिउ, सन ड्रप, लेमन लाईम, अरेन्ज सोडा जस्ता पेय पदार्थमा अहिले पनि प्रयोग गर्ने गरिन्छ । अमेरिकी सरकारले ब्रोमिनको मात्रा तोकेर पेय पदार्थमा प्रयोग गर्ने अनुमती दिने गरेको छ । अमेरिकामा ब्रोमिङ भेजिटेबल आयलको घनत्व नापेर प्रयोग गर्न दिने गरिएको छ । तर युरोपियन युनियन, ईन्डिया र जापान जस्ता देशहरुमा खानेकुरामा ब्रोमिनको प्रयोग बर्जित गरिएको छ । यी देशहरुमा ब्रोमिन मिसावट गरिएका खानेकुरा बिक्री बितरणमा रोक लगाईएको छ । बि भि ओ मिसावट गरिएको सोडा नियमित रुपमा २ लिटर पिउने मानिसलाई स्मरण शक्तीमा ह्रास आउने, शरीरका मांसपेसी कमजोर हुने, टाउको दुख्ने, परेला झर्ने जस्ता स्वास्थ समस्या हुने बिभिन्न अनुसन्धान मार्फत जनाईएको छ ।

४) क्लोरिनले पखालेका मासुजन्य बस्तुहरु 

क्लोरिन पौडी खेल्ने पोखरी सफा गर्न प्रयोग गरिन्छ । यो कुरा धेरैलाई थाहा छ । तर धेरै मान्छेलाई थाहा नहुन सक्छ कि हामीले दैनिक जीवनमा खाँदै आएका माछा मासु पनि क्लोरिन प्रयोग गरेर पखालेको हुन सक्छ ।अमेरिकामा क्लोरिन प्रयोग गरेर सफा गरिएका मासु बिक्रि बितरणमा कुनै रोकावट छैन तर युरोपियन युनियनले क्लोरिन प्रयोग गरेर सफा गरिएका माछा मासु बिक्रि बितरणमा बन्देज गरेको  छ। खानेकुराबाट खाद्य जनित ब्याक्टेरिया सफा गर्न क्लोरिन ब्यापारी हिसाबले सस्तो पर्दछ ।

५) कृतिमरुपमा हार्मोन बृद्धी गराईएका पशुबाट उत्पादित दुधजन्य पदार्थ 

आर बि एस् टि र आर बि जि एच् जस्ता हार्मोन प्रयोग गरिएका पशुबाट उत्पादित दुधजन्य पदार्थ । कृतिम तरिकाले हार्मोन प्रयोग गरी सस्तो मुल्यमा गाईबस्तु फस्टाउने र धेरै दुध उत्पादन गर्ने उदेश्यबाट उत्पादित दुधजन्य (डेरी) खानेकुरा अमेरिकामा सन् १९९० देखि मानवीय उपभोगका लागि अनुमती दिईएको हो । सन् १९९० मा ४ वटा ठुला फर्माक्युटिकल कम्पनीहरु मोनसान्टो ,अमेरिकन सिनामिड, इलिली र अपजोनले यो खानेकुराको स्विकृतिका लागि एफ डि एसँग माग गरेपछि एफ डि एले स्विकृति दिएको थियो । जे होस् यस्ता हार्मोन प्रयोग गरिएका गाई बस्तुबाट उत्पादित डेरीजन्य खानेकुरा मानवका लागि सुरक्षित छ कि छैन भन्नेकुरा बिबादित छन् । यही कारण यस्ता हार्मोन प्रयोग गरिएका बस्तुबाट उत्पादित दुधजन्य पदार्थ युरोपियन युनियन ,क्यानडा, अस्ट्रेलिया ,ईजरायल, न्युजल्यान्ड जापान, अर्जेन्टिना लगायतका देशहरुमा पूर्ण प्रतिबन्धित छ । (यो सामाग्री डेली मिलबाट साभार गरिएको हो)