सुपेन्द्र बस्नेत / बोष्टन

घटना सानाे वा ठुलाे भन्ने मापन त्यस घटनाले दिएको परिणाममा भर पर्दछ । र परिणाम त्यसले पार्ने प्रभावमा भर पर्दछ । त्यसैले कसैका लागि सामान्य लागेकाे कुरा कसैका लागि महाभारत हुन्छ, त कसैका लागि महाभारत लागेकाे कुरा कसैका लागि सामान्य लाग्न सक्छ । कहिले काही सामान्य क्रियाले पनि ठुलाे प्रतिक्रिया दिन्छ, भने कहिले काही ठुलै क्रियाले पनि  सानाे प्रतिक्रिया दिन सक्छ । ति क्रियाहरुले दिलाएकाे प्रतिक्रियाकाे परिणाम ब्यक्तिगत रुपमा हेर्दा कसैका लागि सकारात्मक पनि हुन सक्छ र कसैका लागि नकारात्मक पनि । “मेटासिट” बाच्नेले बिष ठान्दछ भने मर्ने निर्णय गर्नेले अमृत । त्यसैले कुनै पनि घटनालाई हरेक ब्यक्तिले फरक फरक काेणबाट बुझ्न, बिश्लेषण गर्न र ब्याख्या गर्न सक्दछन् । जाे मानवीय बिषेशता र अधिकार पनि हाे ।

यतिबेला नेपालगंज बिमानस्थलमा माननीय मन्त्री याेगेश भट्टराईज्यूका कारण प्लेन एक घण्टा राेकिएकाे भन्दै पाेखिएकाे आक्राेसकाे घटनाले चाैतर्फीे बहसका लागि उच्च प्राथमिकता पाएकाे छ । यस अवस्थामा साेही बिमानस्थलमा मेरा कारण घटेकाे साेही प्रकृतिकाे घटनाकाे स्मरण गर्दछु । २०६१, चैत्र २  म कपिलबस्तु, दाङ, बाँके, बर्दिया र कञ्चनपुर जिल्लामा जनरल वेलफेयर प्रतिष्ठान/सेभ द चिल्ड्रेनले सञ्चालन गरेकाे कार्यक्रममा अधिकृतकाे हैसियतले जिल्ला स्तरीय सराेकारवालाकाे बैठकमा भाग लिन क्षेत्रीय कार्यालय नेपालगंजबाट धनगढी पुगेकाे  थिए । कार्यतालिका बैठकमा भाग लिई धनगढी र महेन्द्रनगरमा कार्यरत रहेका कर्मचारीहरुसंग छलफल गर्ने र कार्यक्रमकाे अनुगमन गर्ने तय गरेकाे थिए तर अचानक थप कार्यक्रम स्थगित गरी नेपालगंज फर्किन सूचना प्राप्त भयाे । म नेपालगंज कार्यालय फर्किएँ । कार्यालय पुगेपछि बास्तबिकता  थाहा भयाे कि झण्डै दुई महिना टिचिङमा बसेर डिस्चार्ज भएपछि सहजताका हिसाबले थप उपचारका लागि काठमाडाैं सितापाइला स्थित मुल घरमा रहेर उपचार गराउँदै गराउनु भएका बिरामी बुबाकाे अवस्था चिन्ताजनक छ भन्ने कुरा । हुन त ३ दिन पछि बुबा भेट्न जाने याेजना थियाे नै । हतार हतार काठमाडौं  हिड्ने ब्यवस्था मिलाईयाे । सँगै काम गर्ने नीर वाग्ले दाई र राजेन्द्र महतोज्यूले बुद्ध एयरकाे टिकट लिईदिनु भयो । प्लेन उड्ने समय निकै कम बाँकी रहेकाले हतार हतार नीर दाईले बिमानस्थलसम्म छाेड्नु भयाे । नीर दाईले हात मिलाएर शुभयात्रा भन्दै बुबा बिहानै बितिसक्नु भएकाे दुःखद् खबर सुनाउनु भयाे । याे सुन्ने बितिकै म एक्कासी ढलेछु र बेहाेस् भएछु । जीवनमा केही गराैंला भनेर संघर्षमा हाेमिएकाे एउटा युवाले आमा बितेकाे बर्ष दिन बित्दा बित्दै फेरी बुबाकाे मृत्युकाे खबर अचानक सुन्दा बज्रपात हुनु र त्यस्ताे परिस्थति श्रृजना हुनु अस्वभाविक पनि थिएन । झण्डै आधा घण्टा पछि हाेसमा आएछु । मेराे स्वास्थ्य अवस्थाका कारणले मलाई यात्रा गराउन बुद्ध एयर र बिमानस्थल ब्यवस्थापन राजी भएन । मेराे स्वास्थ्य स्थितिमा सुधार ल्याउन अनेक उपाय गरियाे र केही सुधार भएपछि मैले यात्रा गर्न सक्ने जानकारी गराए । मेराे घटनाकाे संबेदनशिलतालाई बुझेर सँगै यात्रा गर्ने यात्रुहरुले मेराे आफन्त काठमाण्डाै बिमानस्थलमा लिन उपस्थित भै सकेकाे जानकारी गराउदै यात्रा भरका लागि जिम्मा लिएपछि बल्ल प्लेन उड्न सहमत भयाे । यति गर्दा गर्दै मेरै कारण प्लेन १ घण्टा १० मिनट ढिला उड्याे । त्यस दिनकाे लागि त्यही नै अन्तिम उडान थियाे । मेरा कारण अन्य यात्रीहरुलाई कति समस्या परेकाे थियाे हाेला ? तर पनि सबैले मानवीय संवेदनशिलता बुझेर पर्खेरै भए पनि मलाई संगै यात्रा गराए । जुन घटना मेराे मानसपटलमा बेलाबखत याद आईरहन्छ ।  यहाँ मैले आफ्नाे जिन्दगीकाे दुखद् घटना जाेड्नुकाे कारण भने घटनाकाे प्रकृति दर्साउन खाेजेकाे हुँ । प्लेनकाे यात्रा गर्ने सबै बिलासी मात्र हुदैनन् । सर्वसाधारण पनि हुन्छन्। जसकाे प्लेनमा यात्रा गर्ने उद्देश्य नगन्य रुपमा बिलासी हुन सक्ला, मुलत आवश्यकता पर्दा नै हुन्छ । घटनाका अन्य कारक तत्वहरु भिन्न भए पनि मेरा कारणले र मन्त्रीज्यूका कारणले प्लेन उड्न १ एक घण्टा ढिलाे भएकाे कुरा भने  मेल खान्छ। अन्य कारक तत्वहरुमा नगई घटनासंग सम्बन्धित प्लेन भित्रकाे भिडियाेमा केन्द्रित भएर सुक्ष्म अध्ययन गर्दा मैले दुबै पक्षलाई धन्यबाद्काे पात्र ठानेकाे छु । हेर्दा र सुन्दा सामान्य लागे पनि देशमा सरकार, नेतृत्व र जनता बिच बढ्दै गएकाे दुरीका कारणले याे घटनाले असामान्य रुप लिएकाे हाे भन्ने निर्क्याेल गर्ने आधारहरु धेरै छन्। हुन त पदीय हैसियतका कारण मन्त्रीज्यूले चाहेकाे भए हेलिकप्टर/प्लेन चार्टर गर्न पनि सक्नु हुन्थ्याे । जसकाे खर्च अन्तत्वगत्वा जनताकै थाप्लाेमा पर्ने नै थियाे तर उहाँले जे सुकै कारणले हाेस् सामान्य नागरिक सरह यात्रा गर्न चाहनु भयाे र गर्नु भयाे, त्यसलाई भने कदर गर्नै पर्दछ । यद्यपि उहाँ कै कारण यदि सर्वसाधारण यात्रुले यात्रा गर्दै गरेकाे प्लेन एक घण्टा राेकिएर अनावश्यक सास्ती बेहाेर्नु परेकाे हाे भने त्याे चाँही साच्चै दुःखदायी र खेद्पूर्ण छ ।

देशकाे त्यति ठुलाे महत्वपूर्ण मन्त्रालय सम्हालेकाे र देशले निकै आशा राखेकाे एक हाेनहार युवा ठानिएकाे ब्यक्तित्वसंग यात्रा गर्न पाउदा यात्रुहरुले अहाेभाग्य ठान्नु पर्ने र एक घण्टा त के दिनभर कुर्नु पर्दा पनि गाैरव नै गर्ने अवस्था हुनु पर्ने थियाे तर बिडम्बना त्यसाे नभएर उल्टै पिडा बाेध गरी आक्राेस पाेखियाे । त्यसाे हुनुमा सम्बन्धित मन्त्रीज्यू र प्लेन उड्न ढिला हुनु मात्र कारण पक्कै हाेइन् । सार्बजनिक भएकाे भिडियाे हेर्दा दुबै पक्ष संयमित नभएकाे भए ठुलै अप्रिय घटना घट्न सक्थ्याे भन्ने आधार धेरै देखिन्छन् । यस्ताे बिषम् परिस्थितिलाई बुद्धिमतापूर्वक ब्यवस्थापन गरिएकाेमा दुबै पक्ष धन्यबाद्काे हकदार छन् । त्याे आक्राेसित भिड संयमित नभएकाे भए घटनाले उग्र रुप लिन सक्थ्याे, जाे सबै नेपालीका लागि दुःखद् र लज्जाकाे बिषय बन्दथ्याे । अर्काे तर्फ भिडियाेमा देखिए अनुसार मन्त्री जयूकाे अवस्था हेर्दा उहाँले  घटनाकाे अवस्था बुझेर आफुबाट भएकाे गल्ती स्विकार्दै माैन रहेर आक्राेसकाे ज्वाला निभाउन खेल्नु भएकाे भूमिका साच्चै कदरयाेग्य लाग्याे । जाे माैन माफी मागिएकाे पनि हाे भन्ने ठानेकाे छु । यस घटनाले देश चलाउनेहरुलाई निकै ठुलाे पाठ सिकाउन खाेजेकाे छ ।

वर्तमान अवथामा सरकार भित्रै, पार्टी भित्रै र ब्यवस्था भित्रै धेरै विभिषणहरु जन्मिरहेका छन् भन्ने कुरा चेतना हुन जरुरी छ । स्मरण रहाेस् कि रावरणकाे अन्त्य गर्ने सुत्रधारीय भूमिका विभिषणले नै निभाएका थिए । राम त एक पात्र मात्र थिए । रावणकाे नाबीमा (नाइटाेमा) अमृत रहेकाे र जसकाे नष्ट नगरेसम्म रावणकाे बध गर्न सकिदैन भन्ने भेद रामलाई विभिषणले खाेलिदिए पछि मात्र रामले रावणकाे नाबीमा प्रहार गरेर अमृत शक्ति नष्ट गरेका थिए । साेही मुताबिक नेतृत्व सुध्रिनु अपरिहार्य छ । मुख्य त सत्रुसंग भन्दा पनि आफ्नै कुल भित्र जन्मिएका तथा जन्मिदै गरेका विभिषणहरुसंग सचेत र हाेसियार रहनु पर्दछ ।