काठमाडौं । आर्टिफिशल इन्टेलिजन्स (एआई) प्रविधिमा आधारित च्याटबोट च्याटजीपीटीलाई इटलीमा प्रतिबन्ध लगाइएको छ । इटलीको डेटा संरक्षण प्राधिकरणले च्याटजीपीटीको प्रणालीमा गोपनीयतासम्बन्धी चिन्ताहरू देखिएको बताएको बीबीसीमा समाचार छ । ओपनएआई नामक अमेरिकी स्टार्टअप कम्पनीले बनाएको च्याटजीपीटीलाई माइक्रोसफ्टले सहयोग गरेको छ। 



इटलीको नियामकले च्याटजीपीटीलाई प्रतिबन्ध लगाउने र ओपनएआईमाथि “तत्काल” अनुसन्धान गर्ने जनाएको छ। गत नोभेम्बरमा सुरु भएको च्याटजीपीटीको अहिले लाखौँ मानिसहरूले प्रयोग गरिरहेका छन्। यसले मानिसकै जस्तो भाषा प्रयोग गरेर प्रश्नहरूको जवाफ दिन सक्छ। च्याटजीपीटीले अन्य लेखन शैलीको पनि नक्कल पनि गर्न सक्छ। उसले इन्टरनेट प्रयोग गरेर सन् २०२१ सम्ममा डाटाबेसमा रहेका कुराका आधारमा त्यस्तो जवाफ दिने गर्छ।



माइक्रोसफ्टले च्याटजीपीटीमा अर्बौँ डलर खर्च गरेको छ र त्यसलाई गत महिनादेखि उसको सर्च इन्जिन बिङ्गमा पनि समावेश गरिएको छ। माइक्रोसफ्टले वर्ड, एक्सेल, पावरप्वाइन्ट र आउटलुकलगायतका अफिस एपहरूमा पनि उक्त प्रविधिको एउटा संस्करण समावेश गर्ने जनाएको छ। अहिले विश्वभरि नै एआईका सम्भावित जोखिमबारे चिन्ता व्यक्त भइरहेका छन्। त्यस्ता चिन्ताहरूमा एआईले रोजगारीमा पार्ने खतरा र पूर्वाग्रह तथा झूटा खबरहरू फैलाउने खतरालगायत छन्।



यसै साताको सुरुमा इलोन मस्कलगायत प्राविधिक क्षेत्रका प्रमुख व्यक्तिहरूले त्यस्ता प्रकारका एआई प्रणालीहरूलाई निलम्बन गर्न आह्वान गरे। यस्ता खाले प्रणाली विकास गर्ने दौड नियन्त्रण बाहिर जान सक्छ भन्ने चिन्ता व्यक्त गर्दै उनीहरूले त्यस्तो आह्वान गरेका हुन्। इटलीको नियामक निकायले ओपनएआईको च्याटबोटलाई रोक्ने मात्र नभइ उक्त कम्पनीले सामान्य डेटा संरक्षण नियमको पालना गरेको छ कि छैन भनेर अनुसन्धान पनि गर्ने जनाएको छ। उक्त नियमले व्यक्तिगत डेटा प्रयोग, प्रशोधन र भण्डारण गर्ने तरिकालाई नियन्त्रण गर्ने गर्छ।



उसले २० मार्चमा उक्त एपले प्रयोगकर्ताको कुराकानी र भुक्तानीसम्बन्धी जानकारीबारे डेटा उल्लङ्घनको अनुभव गरेको बताएको छ। उक्त निकायले च्याटजीपीटी सञ्चालनका लागि एल्गोरिदमलाई प्रशिक्षणु गर्ने उद्देश्यका लागि व्यक्तिगत डेटाको ठूलो सङ्कलन र भण्डारणू गर्ने कार्यलाई उचित ठहर्‍याउने कुनै कानुनी आधार नभएको बताएको छ।



त्यस्तै उसले प्रयोगकर्ताको उमेर प्रमाणित गर्ने कुनै तरिका नभएकाले एपले नाबालिगलाई उनीहरूको विकास र जागरूकताका तुलनामा अनुपयुक्त जवाफको सामना गर्नुपर्ने अवस्थामा पुर्‍याउने पनि जनाएको छ। च्याटजीपीटीको प्रतिस्पर्धी गुगलले बनाएको एआई च्याटबोट बार्डले भने १८ वर्षभन्दा माथिका प्रयोगकर्ताले मात्र प्रयोग गर्न मिल्नेगरी सेवा सुरु गरेको छ। गोपनीयतासम्बन्धी यस्तै चिन्ताहरूका कारण उसले त्यस्तो गरेको हो।



 इटलीको डेटा संरक्षण प्राधिकरणले ओपनएआईलाई उक्त निकायले व्यक्त गरेका चिन्ताहरूलाई उसले कसरी सम्बोधन गर्छ भन्ने सफाइ दिन २० दिनको समय दिएको छ। गोपनीयता हनन्‌ भएको पुष्टि भए उक्त कम्पनीमाथि दुई करोड ७० लाख डलर वा उसको वार्षिक आम्दानीको ४ प्रतिशतसम्म जरिवाना हुनसक्नेछ। ईयूमा व्यक्तिगत डेटा सुरक्षित राख्नका लागि मौलिक अधिकारलाई सुनिश्चित गर्ने जिम्मेवारी पाएको आइरिस डेटा संरक्षण आयोगले बीबीसीलाई इटलीको नियामकसँग उसले कदमको आधार बुझ्नको लागि समन्वय गर्ने जनाएको छ।



ब्रिटिश डेटा नियामकले पनि बीबीसीलाई उसले एआईको विकासलाई ूसमर्थनू गर्ने तर त्यो डेटा सुरक्षा कानुनलाई पालन नगर्ने खालको देखिएमा त्यसलाई चुनौती दिन पनि तयार रहेको बताएको छ। ओपनएआईलाई त्यसबारे बीबीसीले सोधेको प्रश्नको उसले हालसम्म जवाफ दिएको छैन।

इटलीमा च्याटजीपीटी माथि प्रतिवन्ध, के हो कारण ?

काठमाडौं । जापानले राष्ट्रिय तथा स्थानीय निजामती कर्मचारीको अवकाश उमेर बढाएको छ । साविकमा ६० वर्ष रहेको निवृत्त हुने उमेर बढाएर ६१ वर्ष पुर्याइएको छ । अवकाश उमेर बढाउने कदम देशको घट्दो जनसङ्ख्यालाई आंशिक रूपमा प्रतिबिम्बित गर्ने श्रमशक्तिको कमी र जोखिमलाई कम गर्न सहयोग पुग्ने विश्वास जापानको छ । 



जापानले आगामी सन् २०३१ सम्ममा अवकाश उमेर ६५ वर्ष पुर्याउने लक्ष्य राखेको छ । अब दुई वर्षमा एक वर्ष थप हुने छ । सरकारको निर्णयसँगै निजी क्षेत्रका कम्पनीहरूले पनि यस्तै कदम चाल्छन् वा यसलाई थप पर्खेर सरकारी निर्णयको कार्यान्वयनको प्रभावलाई हेर्छन् भन्नेतर्फ सबैको ध्यान केन्द्रित भएको स्थानीय सञ्चारमाध्यमलाई उद्धृत गरी चिनियाँ समाचार संस्था सिन्ह्वाले लेखेको छ ।

जापानमा सेवा निवृत्त हुने उमेर बढ्यो

मध्यप्रदेश । भारत मध्यप्रदेशको इन्दौरस्थित एक मन्दिर भत्किँदा भएको दुर्घटनामा परी ३५ जनाको मृत्यु भएको छ । बिहीबार रामनवमीको अवसरमा इन्दौरको बेलेश्वर महादेव झुलेलाल मन्दिर भत्किँदा ३५ जनाको मृत्यु भएको हो । मन्दिर इनारमाथि निर्माण गरिएको थियो ।



अधिकारीका अनुसार दुर्घटनामा परी मृत्यु हुनेको संख्या ३५ पुगिसकेको छ भने १४ जनाको सकुसल उद्धार गरिएको छ । भारतमा यस प्रकारका घटना निरन्तर हुने गरेका छन् । तर, सुरक्षा प्रवन्ध मिलाउन प्रशासन असफल रहँदै आएको छ ।

भारतको इन्दौरमा भएको भागदौडमा मृत्यु हुनेको संख्या ३५ पुग्यो

काठमाडौं । द वाल स्ट्रीट जर्नलका एक अमेरिकी पत्रकारलाई रुसमा पक्राउ गर्दै जासुसीको आरोप लगाइएको छ। बीबीसीका अनुसार एभन गोर्स्कभीच एक अनुभवी रुस संवाददाता हुन् र पक्राउ परेको समयमा उनी यक्याटरिङबर्गमा कार्यरत थिए। क्रेम्लिनले ती संवाददातालाई “रङ्गेहात” पक्राउ गरिएको जनाएको छ। द वाल स्ट्रीट जर्नलले उनको सुरक्षाप्रति गहिरो चिन्ता व्यक्त गर्दै उनीविरुद्धका आरोपलाई कडा शब्दमा अस्वीकार गरेको छ।



 एफएसबीले भनेको छ, उसले गैरकानुनी गतिविधिलाई रोक लगाइदिएको छ। ती संवादादता अमेरिकी सरकारको निर्देशनमा काम गरिरहेका थिए र राज्यका गोप्य सूचना सङ्कलन गरिरहेका थिए।



केही घण्टापछि गुप्तचर सेवाले उनलाई मस्कोको लिफोर्टोभो जिल्ला अदालतमा लगएर औपचारिक रूपमा नै गिरफ्तार गरेको थियो। उनलाई अदालतले मे २९ तारिखसम्म थुनामा राख्न आदेश दिएको छ। उनका वकिलले आफूलाई अदालतको कक्षभित्र प्रवेश नदिइएको जनाएका छन्। 



तास समाचार संस्थाले ती पत्रकारले आरोप अस्वीकार गरेको जनाएको छ। उक्त अदालतमा त्यसअघि बमको जोखिम रहेको भन्दै आगन्तुक र कर्मचारीलाई बाहिर पठाइएको रुसको रीआ सरकारी न्यूज एजेन्सीले जनाएको छ।



 एफएसबीले एउटा विज्ञप्तिमा एभन गोस्कर्भीचसँग मस्कोभन्दा १,८०० किलोमिटर पूर्वमा काम गर्दै गर्दा विदेश मन्त्रालयको अनुमतिपत्र रहेको जनाएको छ। द वाल स्ट्रीट जर्नलको यसै साता प्रकाशित उनको पछिल्लो लेखमा रुसको खस्कँदो अर्थतन्त्र र क्रेम्लिनले बढ्दै गएको सैनिक खर्चसँग जुझ्न गरिरहेको प्रयासबारे चर्चा गरिएको छ।



तर एफएसबीले उनले ‘अमेरिकी इशारामा काम गरिरहेको’ र ‘रुसको रक्षा उद्योगका बारेका राज्यका गोप्य गतिविधिबारे सूचना सङकलन गरेको’ जनाइएको छ। उसले एउटा फौजदारी जासुसी मुद्दा समेत अघि बढाइएको बताएको छ। द वाल स्ट्रीट जर्नलले आफ्ना संवदादता र उनको परिवारको पक्षमा आफ्नो ऐक्यबद्धता रहेको जनाएको छ। उसले एभन गोर्स्कभीचलाई आफ्ना ‘विश्वसनीय र प्रतिबद्ध संवाददाता’ भन्दै तत्काल रिहाइको माग गरेको छ।



क्रेम्लिनले पनि उक्त प्रकरणमा टिप्पणी गरेको छ। प्रवक्ता दिमित्री पेश्कोभले उक्त विषय एफएसबीको जिम्मेवारीमा पर्ने र उनीहरूले विज्ञप्ति जारी गरिसकेको बताएका छन्। “मैले भन्न सक्ने थप कुरा के मात्रै छ भने उनी रङ्गेहात पक्राउ परेका हुन्।” रुसमा जासुसीको अभियोगमा अधिकतम २० वर्षसम्म सजाय हुनसक्छ। युक्रेनमा सन् २०२२ को फेब्रुअरीमा आक्रमण थालिनुअघि नै रुसबाट समाचारहरू सम्प्रेषण गर्न कठिन बन्दै गएको थियो। स्वतन्त्र पत्रकारहरूलाई ‘विदेशी एजेन्ट’ को आरोप लगाउने गरिएको थियो भने बीबीसीकी रुस संवाददाता सेराह रेन्सफोर्डलाई देश निकाला गरिएको थियो।



लडाइँ सुरु भएपछि रुसले ‘मिथ्या समाचार’ र ‘सेनालाई बदनाम गर्ने’ खबरको प्रकाशनलाई फौजदारी कारबाहीका रूपमा दण्डित गर्न सकिने कानुनी व्यवस्था गरेको थियो। त्यसअन्तर्गत दर्जनौँ रुसीलाई उक्त युद्धको आलोचना गरेकोमा दोषी ठहर गरिएको थियो। लगभग सबै स्वतन्त्र सञ्चारमाध्यमहरूको मुख थुनिएको छ वा तीनलाई बन्द गरिएको छ अथवा प्रसारणमा रोक लगाइएको छ।



 एभन गोर्स्कभीचले द वाल स्ट्रीट जर्नलका लागि एक वर्षभन्दा बढी समययता काम गरिरहेका छन्। विगतमा उनले त्यहाँ नै एएफपी समाचार संस्था र द मस्को टाइम्समा काम गरेका थिए। रुसकी राजनीतिकविज्ञ तात्याना स्टानभायाले उक्त गिरफ्तारी आश्चर्यमा पाको बताइन्। उनका विचारमा एफएसबीको दृष्टिकोणमा विज्ञहरूबाट प्रतिक्रिया लिनु मात्रै पनि ‘सूचना सङ्कलन’ पर्छ। 



आफ्ना सम्पादकहरूको निर्देशनमा काम गर्नुलाई ‘अमेरिकी निर्देशनमा’ काम गरेको ठहर गरिएको हुनसक्ने उनले बताइन्। रुसी विदेश मन्त्रालयकी प्रवक्ताले द वाल स्ट्रीट जर्नलका पत्रकारले गरेको काम पत्रकारितासँग असम्बन्धित रहेको बताएकी छन्। उनले ‘विदेशी संवाददाताले पत्रकारिताको आवरणमा अन्य काम गरेको’ यो पहिलो घटना नभएको बताइन्। युक्रेनमाथिको रुसी युद्ध सुरू भएको १३ महिनामा क्रेम्लिन र पश्चिमा विश्वबीचको सम्बन्ध अझ तनावग्रस्त बनेको छ।

अमेरिकी पत्रकारलाई रुसमा लाग्यो जासुसी गरेको आरोप

काठमाडौं । बेलायतका राजा चार्ल्स तृतीय जर्मनीको तीन दिने राजकीय भ्रमणमा जर्मनी पुगेका छन् । देशको राजसिंहासन सम्हालेपछि भएको पहिलो विदेश भ्रमणमा उनको साथमा रानी क्यामिला पनि छिन् । यसअघि बेलायतका नरेशले फ्रान्सको भ्रमण गर्ने कार्यक्रम निर्धारण भएको थियो तर फ्रान्स सरकारले अघि सारेको निवृत्तिभरणसम्बन्धी विधेयकको राष्ट्रव्यापी विरोधप्रदर्शनका कारण उनको भ्रमण स्थगित भयो । 



बर्लिनका विभिन्न भागमा बेलायतका झण्डा फहराइएका छन् । बेलायतका राजदम्पतिलाई जर्मनीका राष्ट्रपति फ्रान्क वाल्टर स्टेनमेयर र प्रथम महिलाएल्के बुडेनबेन्डरले सैन्य सम्मानका साथ स्वागत गरेका छन् । नजिकका छिमेकी मुलुकको भ्रमण गर्ने राजाको निर्णयअनुसार चाल्र्स जर्मनीतर्फ प्रस्थान गरेका हुन् ।



 जर्मनीका राष्ट्रपति फ्रान्क वाल्टर स्टेनमेयरले बेलायतका राजाको भ्रमणलाई दुई देश र जनताबीचको घनिष्ठ एवम् हार्दिक मैत्रीको प्रतीक भनेका छन् । राजा चाल्र्सले बिहीबार जर्मनीको सङ्घीय संसद्लाई सम्बोधन गर्ने कार्यक्रम छ । जर्मन संसद्लाई सम्बोधन गर्ने उनी पहिलो सम्राट् हुनेछन् । उनले युक्रेनबाट आएका शरणार्थीलाई पनि भेट्ने कार्यक्रम रहेको छ ।

जर्मन राजा चार्ल्स राजगद्दी सम्हालेपछि पहिलोपटक विदेश भ्रमणमा, जर्मनीमा भब्य स्वागत

काठमाडौं । भारतमा निकै विवादित बनेका एक सिख युवा नेता अमृतपाल सिंह ‘फरार’ भएको ठहर गर्दै अधिकारीहरूले उनी भागेर नेपाल पुगेको आशङ्का गरेका छन्। उनलाई नेपाल छोडेर अन्यत्र जान नदिन भारतले नेपाली पक्षलाई पत्राचार गरेको बीबीसीले लेखेको छ । 



नेपालको अध्यागमन विभागका एक अधिकारीका अनुसार काठमाडौंस्थित भारतीय दूतावासले कूटनीतिक संयन्त्रमार्फत् सिंह नेपालमा लुकेको हुनसक्ने भन्दै खोजी गरिदिन आग्रह गरेको हो । २९ वर्षीय सिंह सिख स्वायत्त राज्य (खालिस्तान) स्थापना गर्ने उद्देश्य राख्ने ‘वारिस पञ्जाब दे’ सङ्गठनका प्रमुख हुन्। पृथक्तावादी अभियानलाई चर्काउन खोजेको आशङ्कामा भारतले उनलाई निगरानीमा राख्दै आएको थियो।



 पञ्जाबमा प्रहरीले जालन्धरको शाहकोट क्षेत्रमा छापा मार्दै खोजी गर्दा समेत उनी पक्राउ पर्न नसकेपछि सिंहको अहिले व्यापक खोजी भइरहेको छ। पञ्जाबमा उनका धेरै समर्थकहरू पक्राउ परेका छन्। भारतमा अमृतपाल सिंहका बुवा तरसेम सिंहले छोराको ज्यान खतरामा रहेको बताएका छन्। 



पञ्जाब प्रहरीका एक प्रवक्ताका अनुसार वारिस पञ्जाब देका कार्यकर्ताहरूविरुद्ध चारवटा मुद्दा लगाइएको छ। उनीहरूविरुद्ध समाजमा अस्थिरता सिर्जना गरेको, योजना बनाएर हत्या गरेको, प्रहरीमाथि आक्रमण गरेको र सरकारी कर्मचारीको काममा बाधा पुर्‍याएको जस्ता अभियोग लगाइएको छ।



 सिंहको मूल थातथलो पञ्जाबको अमृतसर जिल्लामा छ। तर सन् २०१२ मा दुबई गएर उनी आफ्नो पारिवारले चलाएको यातायात व्यवसायमा संलग्न भएका थिए। उनको लिङ्कड्इन प्रोफाइलमा सिंहले पञ्जाब विश्वविद्यालयबाट मेकानिकल इन्जिनियरिङको डिग्री लिएको उल्लेख छ। 



उनको लोकप्रियता लामो समयसम्म सामाजिक सञ्जालमा सीमित थियो। त्यहाँ व्यक्त उनका विचारमा सिख एकता र छुट्टै राज्यको भाव अभिव्यक्त हुन्थ्यो। गत वर्ष अगस्टमा उनी पञ्जाब फर्किए।अमृत सञ्चार र नसामुक्त आन्दोलनमार्फत् उनले युवाहरूलाई आफूतिर आकर्षित गरे।



दुबईबाट भारत फर्कँदा उनी आफ्ना पुराना तस्बिरमा भन्दा स्पष्टसँग फरक शैलीमा देखिए। पहिला उनको कपाल र दाह्री चिटिक्क पारेर काटेको देखिन्थ्यो। नयाँ तस्बिरमा उनी सिख धार्मिक अभियानमा संलग्न कट्टर व्यक्तिजस्तै देखिए। त्यसको एक महिनापछि उनी वारिस पञ्जाब देका प्रमुख नियुक्त भए। उक्त सङ्गठन अभिनेता तथा अभियानकर्मी दीप सिधूले स्थापना गरेका हुन्। उनी किसानहरूको प्रदर्शनका क्रममा पक्राउ परेका थिए। गत वर्ष एउटा कार दुर्घटनामा परेर सिधूको मृत्यु भएको थियो।



अमृतपाल सिंह पछिल्लो समय विवादित भाषणका कारण चर्चामा छन्। सिंहको भाषणमा जरनेल सिंह भिन्डरावाले र उनका कट्टरपन्थी विचारहरूको प्रतिबिम्ब झल्किन्छ। सन् १९८० को दशकमा भिन्डरावालेलाई भारत सरकारले अलग्गै सिख राज्यका लागि सशस्त्र विद्रोहको नेतृत्व गरेको आरोप लगाएको थियो। 



उनी सन् १९८४ मा भारतीय सेनाको विवादास्पद अपरेशन ब्लू स्टारमा मारिएका थिए। अमृतपाल सिंहले सिखहरूका लागि छुट्टै राज्यको लागि आह्वान गर्दै त्यो पानीको विवाद, लागुऔषधको दुर्व्यसनदेखि पञ्जाबी संस्कृतिमा देखा परेको क्षयजस्ता पञ्जाबमा विद्यमान समस्याहरूको एक मात्र स्थायी समाधान भएको दाबी गर्दै आएका छन्।

भारतले तीव्र रुपमा खोजिरहेको खालिस्तानी नेता नेपालमा लुकेको भारतको आशंका

काठमाडौं । सोमबार दुई ठूला यातायात युनियनहरूले राष्ट्रव्यापी हड्तालको आह्वान गरेपछि जर्मनीमा अधिकांश रेल, बस र विमान सेवा रद्द गरिएको छ । फोहोरमैला व्यवस्थापन कर्मचारीहरू गत दुई सातादेखि हड्तालमा उत्रिएकाले मुन्स्टर, हेमबर्ग, बर्लिनलगायतका सहरमा फोहोरको डंगुर थुप्रिएको छ । 



'सहरभरि फोहोर थुप्रिएको छ । मानिसहरू बसपार्क, रेल स्टेसनमा घुइँचो लागेर बसेका छन्, बिजोग छ,' जर्मनीको मुन्स्टरका नेपाली रेस्टुरेन्ट व्यवसायी सूर्य तिवारीले भने । मध्यरातमा राष्ट्रव्यापी २४ घण्टाको हड्ताल सुरु भएपछि सोमबार जर्मनीमा लगभग सबै विमान, रेल र बसहरू ठप्प भएका छन् । बीईआर बर्लिन ब्रान्डनबर्ग एयरपोर्टबाहेक सबै प्रमुख जर्मन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल हड्तालबाट प्रभावित भएका छन् । राष्ट्रव्यापी रूपमा, करिब चार लाख यात्रुहरूले ढिलाइ वा उडान रद्दको सामना गर्नुपरेको छ ।



जर्मनीको सबैभन्दा ठूलो विमानस्थल फ्र्यांकफर्टमा सबै आगमन र प्रस्थान गर्ने उडानहरू सोमबार भर रद्द गरिएको छ । केही लामो दूरीको उडानहरूको मामलामा पूरा दिन ढिलाइ भएको फ्र्यांकफर्ट विमानस्थलले उल्लेख गरेको छ । हडतालका कारण धेरै प्रमुख बन्दरगाह र नाकाहरूमा व्यावसायिक र सामान ढुवानीको कामसमेत रोकिएको जर्मनीको डीडब्ल्यू न्युजले उल्लेख गरेको छ । हड्तालको तयारीले गर्दा शुक्रबारदेखि नै अवरोधहरू निम्त्याएको थियो ।



दुई ठूला मजदुर युनियनहरुले देशलाई नै ठप्प पार्ने गरी आह्वान गरेको यो हड्ताल जर्मनीले गत तीन दशकमा बेहोरेको सबैभन्दा ठूलो हड्ताल हो । धेरै रेल मजदुरहरूको प्रतिनिधित्व गर्ने भर्डी सेवा श्रमिक युनियन र ईभीजी युनियनले यो हड्तालको आह्वान गरेका हुन् । 



जर्मनीमा पछिल्ला हप्तामा श्रमिक युनियनहरुले सरकारसित सेवा सुविधा र तलब बढाउन माग गरेका थिए । मुद्रास्फीति बढेको र बजारभाउ पनि बढेकाले त्यसअनुरूपको सेवा, सुविधा र श्रमको मूल्य पाउनुपर्ने माग मजदुर युनियनहरूको छ । तर युनियनहरुले राखेको मागमा सुनुवाइ नभएकाले हड्ताल गर्नुपरेको भनाइ मजदुर युनियनहरूको छ । 



उनीहरुले रोजगारदाताहरूसँग पटक पटक वार्ता गरे पनि असफल वार्ताको शृंखलापछि सामूहिक हड्ताल गर्न बाध्य भएको जनाएका छन् । ‘हाम्रो सुनुवाइ भएन । त्यसैले हडताल गर्नुपर्ने भयो । हडतालमा व्यापक सहभागिता छ, भर्डी प्रमुख फ्रान्क वेर्नेकेले पत्रकार सम्मेलनमा भनेका छन् ।



हड्ताल आधिकारिक रूपमा सोमबार मध्यरातमा सुरु भएको हो र सोमबार साँझसम्म चल्ने छ। तर कतिपय विमानस्थलले आइतबार आइपुग्ने वा प्रस्थान गर्ने निर्धारित उडान रद्द गरेका छन् । जर्मनीको हडतालका कारण युरोपभरिका पेरिस, आम्स्टरडम, लियों, जेनेभा, जुरिक, बार्सिलोना, स्टकहोम, रोम, मेड्रिड, हेलसिन्की लगायत ३० भन्दा बढी सहरका उडान रद्द भएको जनाइएको छ ।



जर्मनीका दुई ठूला एयरपोर्टहरू म्युनिख र फ्रान्कफर्टका साथै ब्रेमेन, ह्याम्बर्ग र स्टटगार्ट एयरपोर्टहरूमा उडानहरू स्थगित गरिएको छ। रेल अपरेटर डोइच बाहनले आफ्नो लामो दूरीको रेल सेवाहरू रद्द गरेको छ । जर्मन रेल अपरेटर डूइच बाहनले सोमबार कुनै लामो दूरीका रेलहरू नचल्ने, धेरै रेलहरू मंगलबार पनि रद्द गरिएको अग्रिम जानकारि गराएको थियो । सोमबारको यात्रामा रहेका यात्रुहरुलाई उनीहरुले सम्भव भए अर्को दिनको यात्रा स्थगित गर्न आग्रह गरेको थियो ।



डोइच बाहनले एक विज्ञप्तिमा भनेको छ ‘सोमबारको हडतालले सबै जर्मन रेल सञ्चालनहरूलाई असर गर्नेछ, किनकि डोइच बाहन र अन्य रेल कम्पनीहरूका सबै क्षेत्रका कर्मचारीहरूलाई हडतालमा निस्कन आह्वान गरिएको छ । त्यसैले डोइच बाहनको लामो दूरीको यातायात पूर्ण रूपमा बन्द गरिएको छ।’



सोमबारको हड्ताल राष्ट्रव्यापी छ । हड्ताल आह्वान गर्ने युनियनहरूले यातायात मजदुरमा बहुमतको प्रतिनिधित्व गर्दछन् । भर्डीले २५ लाखभन्दा बढी सार्वजनिक क्षेत्रका कर्मचारीहरूको प्रतिनिधित्व गर्दछ भने ईभीजीले रेलवे र बस कम्पनीका करिब २ लाख ३० हजार कामदारहरूको प्रतिनिधित्व गर्दछ। कान्तिपुरबाट साभार

जर्मनीमा राष्ट्रब्यापी हड्ताल, सबै यातायात सेवा अवरुद्ध

काठमाडौं । म्यान्मारको सैन्य सरकारका प्रमुखले देशभित्र सशस्त्र प्रतिरोध गरिरहेका समूहहरूको गतिविधिलाई “आतङ्कू को सङ्ज्ञा दिँदै उनीहरूमाथि निर्णायक कारबाही गर्ने घोषणा गरेका छन्। सेनाप्रमुख मिन ओङ ह्लाइङले म्यान्मारमा मानवाधिकारको अवस्थाबारे प्रश्न उठाउने देशहरूलाई पनि आतङ्कको मतियार भएको आरोप लगाएका छन्। एउटा दुर्लभ भाषणामा उनले ती देशहरूले बरु सेनालाई म्यान्मारको मौलिक प्रजातन्त्रलाई एउटा स्वरूप दिन सघाउनुपर्ने धारणा व्यक्त गरे। सन् २०२१ मा सेनाले देशको शासनसत्ता फेरि आफ्नो हातमा लिएपछि म्यान्मारमा गृहयुद्ध चर्किएको छ।



गृहयुद्धमा दशौँ हजारको ज्यान गइसकेको छ भने १० लाखभन्दा बढी मानिसहरू विस्थापित भएका छन्। राजधानी नेप्यिडमा आयोजत वार्षिक सैन्य परेडका अवसरमा सम्बोधन गर्दै ६६ वर्षीय जेनरल मिन ओङ ह्लाइङले एउटा विशेष सन्देश दिए ः जस्तोसुकै क्षति भए पनि म्यान्मारको सेनाले आफ्नो शासनको विरोध गर्नेहरूविरुद्धको लडाइँ रोक्नेछैन। उनले “मानिसहरूको हित समाप्त गर्न खोज्ने आतङ्ककारीहरूविरुद्ध लड्न महत्त्वपूर्ण सहरहरूमा” सैन्य कानुन कडाइपूर्वक लागु गर्ने उद्घोष गरे।



उनले देशमा निर्वाचन हुने र निर्वाचित भएर आउने पक्षलाई सत्ता हस्तान्तरण गर्ने दाबी गरे पनि म्यान्मारमा जारी द्वन्द्वका कारण कहिले चुनाव हुन्छ भन्ने निश्चित छैन। केही मानिसले सोमवार सैन्य शासकको विरोध गरेका थिए । जापानको आक्रमणविरुद्ध लड्न दोस्रो विश्वयुद्धताका स्थापना भएको म्यान्मारको राष्ट्रिय सेनाले स्थापनाको ७८ औँ वार्षिकोत्सव मनाउन आयोजना गरेको परेडलाई ह्लाइङले सम्बोधन गरेका हुन्। 



पछिल्ला वर्षहरूमा म्यान्मारले आफ्नो सैन्य परेडलाई विशेष महत्त्व दिन थालेको छ। बाँकी विश्वबाट टाढिँदै गए पनि म्यान्मारको सैन्य शक्तिले विद्रोहीहरूविरुद्ध अझ बढी घातक कारबाही गरिरहेको छ। यद्यपि राजधानीभन्दा ५० किलोमिटर परका क्षेत्रहरूसम्म कतिपय विद्रोही समूह सक्रिय देखिन्छन्।



विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबन्धका बावजुद पनि म्यान्मारले चीन र रुसबाट समर्थन पाइरहेको छ। सैन्य परेडमा ती दुवै देशका प्रतिनिधिहरू पनि सहभागी भएका थिए। रुसी लडाकु विमान मी३५ सँगै चिनियाँ के८ विमान तथा हालै बेइजिङसँग खरिद गरिएको एफटीसी२००० जेट पनि म्यान्मारको सेनाले परेडका क्रममा प्रदर्शन गरेको थियो। सैन्य कूपछि विद्रोहीहरूको प्रभाव भएका क्षेत्रमा धेरै यस्ता अस्त्रहरू प्रयोग भएका छन् र तिनका कारण सर्वसाधारण नागरिक र बालबालिकाको पनि मृत्यु भएको छ।



 म्यन्मारमा निर्वाचित सरकार अपदस्थ गरेर उदाएका सैन्य नेतालाई सलामी दिने सैन्य एकाइहरूमा देशमा सर्वसाधारणको नरसंहार गरेकोसहित विभिन्न अत्याचार गरेको आरोप लागेका अधिकारीहरू पनि सहभागी थिए। तिनका कारण म्यान्मारले अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबन्ध र निन्दाको सामना गरिरहेको छ। गत शुक्रवार मात्रै संयुक्त राज्य अमेरिकाले म्यान्मारमाथि थप प्रतिबन्धहरूको घोषणा गरेको थियो। 



सर्वसाधारण मानिसहरूको बाक्लो बसोबास क्षेत्रमा हवाई आक्रमण गरिएको भन्दै नयाँ अमेरिकी प्रतिबन्ध जेट इन्धनको आपूर्तिलक्षित छन्। अन्य पश्चिमा देशहरूसँगै अमेरिकाले म्यान्मारको सैन्य सरकारका सदस्यहरूमाथि यसअघि नै प्रतिबन्ध लगाएको छ। यहाँको सेनाको आर्थिक स्रोत कम गर्न भन्दै सेनाले सञ्चालन गरेका कम्पनीहरूमाथि पनि प्रतिबन्ध लगाइएको छ। बीबीसी

म्यानमारमा सरकारको विरोध गरे प्रतिरोध गर्ने सैनिक सरकारको चेतावनी

काठमाडौं । अमेरिकाको टेनेसीमा एक निजी स्कुलमा गोली चल्दा तीन बालबालिकासहित कम्तिमा ६ जनाको मृत्यु भएको छ । न्यासभिलस्थित क्रिश्चियन स्कुल कोभेन्टमा एक युवतीले असाल्ट राइफल र ह्याण्ड गनबाट अन्धाधुन्द गोली चलाएकी थिइन् । उनी पनि प्रहरीको गोली लागेर मारिएकी छन् । गोली लागेर स्कुलका विद्यार्थी र शिक्षिकाहरुसहित ६ जनाको मृत्यु भएको बीबीसीले जनाएको छ । मृत्यु हुने विद्यार्थीहरु ९ वर्ष मुनिका छन् ।



मृत्यु भएका अन्यमा स्कुलकी प्रमुख, शिक्षिका र सुरक्षा गार्ड छन् । कोभेन्ट स्कुलमा करिब २०० विद्यार्थीहरु छन् । त्यहाँ तीन वर्षदेखि १२ वर्षसम्मका बालबालिकाहरु पढ्छन् । प्रहरीका अनुसार २८ वर्षीया महिला आन्ड्रे हेलले स्कुलमा गोली चलाएकी थिइन् । तर उनले स्कुलका अवोध बालबालिकाहरुलाई निशाना बनाउनुको कारण भने खुलेको छैन

अमेरिकामा निजी स्कुलमा चल्यो गोली, कम्तिमा ६ जनाको मृत्यु

काठमाडौं । स्पेनको भ्यालेन्सिया क्षेत्रमा भीषण आगलागीका घटना भएका छन् । शनिवारदेखि विशाल जङ्गलमा सुरु भएको आगलागीले अहिलेसम्म तीन हजार हेक्टर क्षेत्रफल जलेर ध्वस्त भएको अन्तर्राष्ट्रिय संचारमाध्यमले लेखेका छन् । जङ्गल वरपर एक हजार पाँच सय जना नागरिकलाई सुरक्षित स्थानमा सारिएको समाचार संस्था रोयटर्सले उल्लेख गरेको छ । दर्जनौँ दमकलसहित सात सय जना आगलागी नियन्त्रक खटिए पनि आगो निभेको छैन । चर्को खडेरी र तीव्र गतिको हावाका कारण आगो निभाउन कठिन भइरहेको आगलागी नियन्त्रणमा संलग्न अधिकारीलाई उद्धृत गर्दै खबरमा उल्लेख छ ।



अहिलेको आगलागीले गइकार्त वर्षको भीषण आगलागीको झल्को दिएको छ । गएको वर्ष स्पेनमा चार सय ९३ वटा आगलागीका कारण तीन लाख सात हजार हेक्टर क्षेत्र जलेको थियो । यस्तै युरोपमा गएको वर्ष आगलागीले सात लाख ८५ हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा रहेको जङ्गल ध्वस्त भएको थियो । आगलागीबाट हुने १६ वर्षमा क्षति पोहोर एकै वर्ष भएको थियो । स्पेनका प्रधानमन्त्री पेड्रो साञ्चेजले आगलागी निकै डरलाग्दो भएको उल्लेख गर्दै जलवायु परिवर्तनका कारण आइलागेका यस्ता विपत्तिले देशलाई ठूलो क्षति गरेको बताए ।

स्पेनमा आगलागीका घटना बढ्दै, जंगलमा फैलिँदै

काठमाडौं । पोर्चुगलले लक्जमबर्गको पोष्टमा ६ गोल हानेको छ । युरो २०२४ को छनोट अन्तर्गत समूह जे को खेलमा पोर्चुगलले लक्जमबर्गमाथि ६–० को फराकिलो जित निकालेको हो। पहिलो हाफमा ४ गोल गरेको पोर्चुगलले दोस्रो हाफमा थप २ गोल गर्‍यो। पोर्चुगलको जितमा रोनाल्डोले दुई, जोआओ फेलिक्स, बर्नार्डो सिल्भा, ओटाभियो र राफेल लिओले थप १–१ गोल गरे।



खेलको नवौं मिनेटमा गोल गर्दै रोनाल्डोले पोर्चुगललाई सुरूआती अग्रता दिलाएका थिए। १५ औं मिनेटमा जोआओ फेलिक्सले गोल गर्दै अग्रता दोब्बर पारे। त्यसको ३ मिनेटपछि सिल्भाले गोल गर्दै अग्रता तेब्बर पारे। खेलको ३१ औं मिनेटमा अल नासरका फरवार्डसमेत रहेका रोनाल्डोले व्यक्तिगत दोस्रो गोल गर्दै पहिलो हाफ टाइममा टोलीलाई ४–० को अग्रता दिलाए। दोस्रो हाफको अन्त्यमा वैकल्पिक खेलाडी ओटाभियो र राफेल लिओले १–१ गोल गर्दै लक्जमबर्गको पोष्टमा आधा दर्जन गोल पुर्‍याए। 



यो सँगै पोर्चुगल युरो २०२४ छनोटका सुरूआती दुई खेल जितेर समूह जे को शीर्ष स्थानमा छ। बिहीबार लिकटेन्स्टाइन विरुद्ध पनि दुई गोल गरेका रोनाल्डोले युरोपियन च्याम्पियनसिप छनोटमा पोर्चुगलका लागि ३७ खेलबाट सर्वाधिक ३५ गोल गरे।

पोर्चुगलले लक्जमबर्गको पोष्टमा हान्यो ६ गोल

काठमाडौं । अन्तर्राष्ट्रिय मैत्रीपूर्ण फूटबलमा ब्राजिललाई मोरक्कोले पराजित गरेको छ । विश्वकपपछिको पहिलो खेलमा आइतबार बिहान मोरक्कोको घरेलु मैदानमा भएको अन्तर्राष्ट्रिय मैत्रीपूर्ण खेलमा ब्राजिल २–१ ले पराजित भएको हो। मोरक्कोको जितमा सोफियाने बोउफल र अब्देलहामिद सबिरीले एक–एक गोल गरेका थिए। ब्राजिलका लागि एक गोल क्यासेमिरोले गरेका थिए। खेलको २९ औं मिनेटमा सोफियाने बोउफ गोल गर्दै मोरक्कोलाई सुरूआती अग्रता दिलाएका थिए। 



पहिलो हाफसम्म १–० गोल अन्तरले पछि परेको ब्राजिलका लागि खेलको ६७ औं मिनेटमा क्यासेमिरोले गोल गर्दै खेललाई बराबरीमा ल्याएका थिए। तर खेलको ७९ औं मिनेटमा अब्देलहामिद सबिरीले गोल गर्दै मोरक्कोलाई पुनः अग्रता दिलाए। उक्त अग्रता जोगाएको मोरक्कोले ब्राजिलमाथि रोमाञ्चक जित निकाल्यो। विश्वकपमा मोरक्को सेमिफाइनलमा फ्रान्ससँग पराजित भएको थियो भने तेस्रो स्थानका लागि भएको खेलमा क्रोएसियासँग पराजित भएको थियो। अब अर्को मैत्रीपूर्ण खेलमा मोरक्कोले पेरुसँग खेल्दै छ।

विश्व

Vishwa Sandesh Newspaper Inc.

Address

Address (USA):

Address (Nepal):

Contact Information

Email:

Phone: