ओटावा । भारतले क्यानडाको राजधानी ओटावास्थित आफ्नो दूतावासबाट जारी गर्दै आएको प्रवेशाज्ञा (भिसा) सेवा बन्द गरेको छ । अर्को सूचना जारी नभएसम्मका निम्ति भिसा सेवा बन्द गरिएको दूतावासका निम्ति सेवा प्रवाह गर्दै आएको बीएसएल इन्टरनेशनल सर्भिसेजले बिहीबार जनाएको छ ।



विगत केही समयदेखि बिएसएल इन्टरनेशनल सर्भिसेजले भारत सरकारका निम्ति भिसा, राहदानी, ‘कन्सुलर’, प्रमाणीकरण र नागरिक सेवा प्रवाहका साथै प्रबन्ध गर्दै आएको छ । बिएसएले सरकारी र विश्वका विभिन्न देशमा रहेका भारतीय कूटनीतिक नियोगमा सेवा प्रवाह गर्दै आएको छ ।



उक्त कम्पनीले आज एक सूचना जारी गर्दै भारतीय भिसा सेवा अर्को सूचना नभएसम्म स्थगन गरिएको जनाउँदै बेलाबेलामा कम्पनीको वेबसाइट हेर्न सम्बन्धित सबैलाई आग्रह गरेको छ ।



क्यानडाका प्रधानमन्त्री जस्टिन ट्रुडोले सोमबार पृथकतावादी नेता हरदीपसिंह निज्जरको हत्याको पछाडि भारत सरकारको हात रहेको आरोप लगाएपछि भारत–क्यानडा सम्बन्धमा तनाव उत्पन्न भएको छ ।



आतङ्कवादी गतिविधिमा संलग्न रहेको आरोपमा पक्राउ गर्नुपर्ने व्यक्तिको सूचीमा रहेका निज्जरको गत जुनमा क्यानडाको ब्रिटिश कोलम्बियास्थित गुरुद्वारा बाहिर गोली हानी हत्या गरिएको थियो ।



क्यानाडाको संसद्मा प्रधानमन्त्री ट्रुडोले आफ्नो देशको राष्ट्रिय सुरक्षा अधिकारीहरूले निज्जरको हत्यामा भारत सरकारका ‘एजेन्ट’हरू संलग्न रहेका विश्वसनीय प्रमाण रहेको जानकारी दिएका बताएका थिए ।



क्यानडाका प्रधानमन्त्री र विदेश मन्त्रीले लगाएको आरोपलाई भारतको विदेश मन्त्रालयले अस्वीकार गर्दै दुवै नेताका भनाइलाई ‘बेतुक’ बताएको थियो ।



भारतको विदेश मन्त्रालयले बुधबार भारतीय नागरिक, क्यानडामा रहेका विद्यार्थी र भारत फर्कने योजनामा रहेकाहरूलाई सावधानी अपनाउन सुझाव दिएको छ । भारत विरोधी गतिविधि भएका क्षेत्र र हुनसक्ने सम्भावित स्थानमा नजान भारतीय नागरिक र भारतीय विद्यार्थीहरूलाई आग्रह गर्दै मन्त्रालयले विशेष सावधानी अपनाउन आग्रह गरेको छ ।

भारतद्धारा क्यानडाका नागरिकलाई भिसा दिन रोक, दूतावासको सेवा अनिश्चतकालीन बन्द

काठमाडौं । भारत र क्यानडाबीच देखिएको कूटनीतिक विवादको बाछिटा अन्य अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धमा पर्न नदिन पश्चिमा देशका मन्त्री र अधिकारीहरूले ठूलो मेहनत गरिरहेको समाचार माध्यमहरुले जनाएका छन् । अमेरिका र अन्य पश्चिमा शक्तिहरूले क्यानडासँगको विवादका कारण भारतसँग आफ्नो सम्बन्ध नबिग्रियोस् भन्ने चाहेको समेत समाचारमा जनाइएको छ ।



भू–राजनीतिको ठूलो मैदानमा भारत एउटा प्रमुख खेलाडी भइसकेको छ। भारत विश्वमै सबैभन्दा धेरै जनसङ्ख्या भएको देश मात्र नभएर यो उदीयमान शक्ति राष्ट्र र विश्वकै पाँचौँ ठूलो अर्थतन्त्र पनि हो। यसलाई पश्चिमा राष्ट्रहरूले चीनसँगको सम्भावित सुरक्षा पर्खालको रूपमा पनि हेरेका छन्।



भारतमा हालै भएको जी२० सम्मेलनका क्रममा पनि यो देखियो। युक्रेनका पश्चिमा सहयोगी देशहरूले सम्मेलनपछि जारी गरेको वक्तव्यमा युक्रेनमाथिको आक्रमणबारे भर्त्सना गर्ने क्रममा रुसको नाम लिएनन्। उनीहरूले वक्तव्यमा लेखिने शब्दको विषयमा विवाद गरेर भारतसँगको सम्बन्ध बिगार्न चाहेनन्। बरु यसले किएभमा कतिपयलाई रुष्ट बनायो।



पश्चिमा कूटनीतिज्ञहरूलाई अहिले क्यानडा र भारतबीचको विवादमा देशहरूले एउटाको पक्ष लिन सुरु गर्लान् कि भन्ने डर छ। क्यानडेली प्रधानमन्त्री जस्टिन ट्रूडोले पश्चिमी क्यानडामा गत जुनमा मारिएका एक जना सिख अभियानकर्मीको हत्यामा भारतको संलग्नता रहेको आरोप लगाएपछि पछिल्लो साता भारत र क्यानडाबीचको विवाद चिसिएको छ।



पछिल्लो महिनाहरूमा भारतले विकासशील देशहरूको नेताको रूपमा आफूलाई अघि सारेको छ। यसमा रहेका धेरै देशहरूले युक्रेनमाथि रुसी आक्रमणको निन्दा गर्न अस्वीकार गरेका छन्। अमेरिका र युरोपेली देशहरूले युद्धले यी देश र तीनको अर्थतन्त्रमा असर गर्ने भन्दै यी देशहरूलाई आफ्नो पक्षमा ल्याउन ठूलो मेहनत गरिरहेका छन्। कूटनीतिज्ञहरू यो विवादले आफ्नो प्रयासलाई असर नगरोस् भन्ने चाहन्छन्।



क्यानडाको विदेश मन्त्रालयका अनुसार प्रधानमन्त्री ट्रूडोले आफ्नो विषय अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडन र ब्रिटिश प्रधानमन्त्री ऋषि सुनकसँग उठाइसकेका छन्। अहिले क्यानडाका सहयोगी देशहरू उक्त देशप्रति इमानदार देखिए पनि सावधान भएका छन्। अमेरिकी राष्ट्रपति कार्यालय ह्वाइट हाउसले हत्याको आरोपबारे “निकै चिन्तित रहेको” बताउँदै “क्यानडाको अनुसन्धान अघि बढ्ने र दोषीहरूलाई सजाय हुनुपर्ने” बताएको छ।



सिखहरूको ठूलो समुदाय बसोबास गर्ने यूके र अस्ट्रेलिया जस्ता देशहरूका लागि यस्तो कूटनीतिक विवादको असर आन्तरिक राजनीतिमा पनि पर्ने जोखिम हुन्छ। यूकेका विदेशमन्त्री जेम्स क्लेभर्लीले ब्रिटेनले “क्यानडाले उठाएको गम्भीर विषय धेरै नै गम्भीर रूपमा लिएको” बताएका छन्। उनका अनुसार “क्यानडाले भनेका कुराहरूलाई यूकेले गम्भीर रूपमा लिएको छ”।



अस्ट्रेलियाको विदेश मन्त्रालयले पनि आरोपबारे “निकै चिन्तित” रहेको बताउँदै क्यानबेराले आफ्नो “गम्भीर चिन्ता भारतको उच्च नेतृत्व समझ राखेको” जनाएको छ। अहिलेका लागि पश्चिमा देशहरूले अनुसन्धान प्रक्रिया नसकिँदासम्म पर्खने मनस्थिति बनाएका छन्। केही सहयोगी देशहरूलाई क्यानडाको गुप्तचरले हालसम्म थाहा पाएका कुराहरूमा पहुँच दिइन सक्छ। 



यदि अकाट्य प्रमाण भेटियो भने परिस्थिति फेरिन सक्छ। त्यो अवस्थामा पश्चिमा देशहरूले ओट्टावा र नयाँ दिल्लीमध्ये एउटा रोज्नुपर्ने हुनसक्छ। त्यो अवस्था भनेको कानुनी शासन र राजनीतिको आवश्यकता मध्येको एउटा रोजाइ हुनसक्छ। पश्चिमा देशहरूले विगतमा भने रुस, इरान वा साउदी अरब जस्ता देशहरूले अर्को देशमा गराएका हत्याका आरोपहरूमा निन्दा गरेका थिए। भारत पनि त्यो समूहमा परोस् भन्ने उनीहरू चाहँदैनन्।



BBC\nepal

भारत र क्यानडाबीचको सम्बन्ध चिसिँदा अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय चिन्तित

काठमाडौं । संयुक्त राष्ट्रसङ्घको महासभाका क्रममा आयोजना हुँदै आएको सार्क राष्ट्रका परराष्ट्रमन्त्रीहरूको बैठक यस वर्ष पनि हुन नसकेको परराष्ट्रमन्त्री एनपी साउदले बताएका छन्। दक्षिण एशियाली क्षेत्रीय सहयोग सङ्गठन सार्कमा दक्षिण एशियाका आठ राष्ट्र सदस्य छन्। न्यूयोर्कबाट बीबीसी न्यूज नेपालीसँग कुरा गर्दै मन्त्री साउदले सार्क राष्ट्रका केही देशहरूले उक्त बैठकमा सहभागी हुन नसक्ने जानकारी गराएको बताएका हुन् । 



परराष्ट्रमन्त्री साउदले बैठकमा उपस्थित नहुने जानकारी गराएका देशहरूको नाम भने खुलाएनन्। “सार्क र बिमस्टेकका साइडलाइन बैठकहरू तय गरिएको थियो। तर हाम्रा सबै सदस्य राष्ट्रहरू त्यो बैठकमा उपस्थित हुन नसक्ने जानकारी हामीले पाएका छौँ,” मन्त्री साउदले भने। “सहमतिले मात्रै सम्पन्न हुन सक्ने यस्ता बैठकहरू तत्काल हुन कठिन भएको छ।” सन् २०१४ मा नेपालमा १८औँ सार्क शिखर सम्मेलन भएयता सार्कको नेतृत्व हस्तान्तरण हुन सकेको छैन ।



 नेपालपछि १९औँ सार्क शिखर सम्मेलनको आयोजना गर्ने पालो पाकिस्तानको भए पनि सन् २०१६ को अन्त्यतिर जम्मु–कश्मीरको उरीमा आफ्ना सैनिकहरूमाथि भएको आक्रमणको दोष पाकिस्तानलाई लगाउँदै भारतले त्यसपछिको शिखर सम्मेलन गर्न चासो दिएको छैन। सार्कका गतिविधि सुस्ताउँदै जाँदा पाकिस्तान, माल्दिभ्स र अफगानिस्तानबाहेक दक्षिण एशियाली र दक्षिणपूर्वी एशियाली राष्ट्रहरू सदस्य रहेको बिमस्टेक सक्रिय हुँदै गएको छ। लामो समय बडापत्रबिनै रहेको यो सङ्गठनले गत वर्ष पारित गरेको बडापत्र विभिन्न देशहरूले अनुमोदन गरिरहेका छन्।



यसअघि सन् २०१९ महासभाका बेला सार्कका मन्त्रीहरूको बैठक भएयता कोभिड महामारीका कारण त्यस्ता बैठकहरू भएका छैनन्। भारत र पाकिस्तानबीचको असमझदारीका कारण पछिल्ला वर्षहरूमा सार्क निष्क्रियजस्तै भएको छ। यसअघि कोभिड महामारीको समयमा सार्कमार्फत् भारतले आयोजना गरेको सरकार प्रमुखस्तरीय भर्चूअल बैठकमा पाकिस्तानले प्रधानमन्त्रीका सल्लाहकारलाई उपस्थित गराएको थियो। सार्कको अध्यक्षका हैसियतले सार्क राष्ट्रहरूका परराष्ट्रमन्त्रीहरूको बैठकका लागि नेपालले प्रयास गर्दै आएको थियो।

न्यूयोर्कमा सार्क सक्रिय बनाउने नेपालको प्रयास किन सफल भएन ?

काठमाडौं । चीनका राष्ट्रपति सी चिनफिङले रक्षामन्त्रीलाई बर्खास्त गरेको आशंका अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले गरेका छन् । रक्षामन्त्री ली साङ्फु दुई सातादेखि सार्वजनिक रूपमा नदेखिएपछि उनीमाथि भ्रष्टाचार मुद्दा लगाएर बर्खास्त गरिएको हुनसक्ने वालस्ट्रिट जर्नलले लेखेको छ । रक्षामन्त्री लीको अनुपस्थितिलाई लिएर एकजना वरिष्ठ अमेरिकी कूटनीतिज्ञले प्रश्न उठाएका छन् । 



जापानका लागि अमेरिकी राजदूत रहम इमानुएलले चिनियाँ सरकारमा ‘बेरोजगारी दर’ अति उच्च रहेको तथा धेरै वरिष्ठ सैन्य अधिकारीलाई अवकाशमा पठाइएको उल्लेख गर्दै रक्षामन्त्री लीको अनुपस्थितिले उनलाई जिम्मेवारीविहीन बनाइएको पुष्टि गर्न बल मिलेको बताए ।



ुअमेरिकाका लागि चीनका राजदूत रहेका छिन गङलाई अप्रत्यासित रुपमा बेइजिङ बोलाएर विदेशमन्त्री बनाएको केही महिना बित्न नपाउँदै उनलाई बर्खास्त गरेर वाङ यीलाई पुनः विदेशमन्त्री नियुक्त गरिएको कारण हाल सम्म खुलाइएको छैन । जनरल लीका सम्बन्धमा पनि चिनियाँ सरकारले धेरै कुरा गरेको छैन, अमेरिकी राजदूतले सामाजिक सञ्जाल एक्समा लेखेका छन् । रक्षामन्त्री ली राष्ट्रपति सीकै निकट रहेको अलजजिराले उल्लेख गरेको छ ।



यसै साताको प्रारम्भमा रक्षामन्त्रीको अनुपस्थितिलाई लिएर चिनियाँ विदेश मन्त्रालयका प्रवक्तासमक्ष प्रश्न गर्दा त्यससम्बन्धमा आफूलाई कुनै जानकारी नभएको जवाफ दिएकी थिइन् । तीन साताअघि जनरल लीको अन्तिम सार्वजनिक उपस्थिति बेइजिङमा आयोजित अफ्रिकी राष्ट्रहरूको सुरक्षा फोरममा भएको थियो । यद्यपि रक्षामन्त्रीहरू केही सातासम्म सार्वजनिक दृष्टिकोणबाट अनुपस्थित हुनु असामान्य होइन ।



अलजजिराका अनुसार रक्षामन्त्री ली गत अगस्ट १५ मा रुसको मस्कोमा आयोजित एक सुरक्षा सम्मेलनमा सहभागी भएका थिए । त्यसको दुई दिनपछि बेलारुस सरकारले बेलारुसका राष्ट्रपति अलेक्जेन्डर लुकासेंकोसँग मिन्स्कमा भएको भेटवार्ताको तस्बिर सार्वजनिक गरेको थियो । त्यस्तै अगस्ट २९ मा लीले बेइजिङमा आयोजित अफ्रिका पिस एन्ड सेक्युरिटी फोरममा मुख्य प्रवचन दिएका थिए ।



यसअघि चिनियाँ परराष्ट्रमन्त्री छिन काङलाई पदबाट बर्खास्त गरिएको थियो । राष्ट्रपति सी चिनफिङका निकट मानिएका काङ अचानक बर्खास्तीमा परेका हुन् । काङको बर्खास्तीपछि वाङ यीलाई परराष्ट्र मन्त्रालयको जिम्मेवारी दिइएको थियो । नेपाल मामिलाका पनि जानकार मानिने वाङ भने दोस्रो पटक परराष्ट्रमन्त्री बनेका हुन् । उनी यसअघि २०१३ देखि २०२२ को डिसेम्बरसम्म परराष्ट्रमन्त्री थिए । गत डिसेम्बरमा वाङपछि काङले नै परराष्ट्र मन्त्रालय सम्हालेका थिए ।

चिनियाँ रक्षामन्त्री भ्रष्टाचार अभियोगमा बर्खास्तीमा परेको हुन सक्ने आशंका

काठमाडौं । लिबियामा ड्यानियल आँधीसँगै परेको मुसलधारे वर्षाले भीषण बाढी निम्त्याउँदा ज्यान गुमाउनेको सङ्ख्या एघार हजार तीन सय पुगेको छ । पूर्वी सहर डेर्नामा यति धेरैले ज्यान गुमाएका लिबियाली रेडक्रसका एक अधिकारीले बताएका छन् । डेर्नामा मात्र अझै दश हजार एक सय जना हराइरहेका छन् भने देशका अन्य भागबाट दशौँ हजार बेपत्ता भएका तथा ५० हजारभन्दा बढी विस्थापित भएका छन् । गत आइतबार दिउँसो आँधी आएसँगै मुसलधारे वर्षा हुँदा दुईवटा नदीमा बाँधिएका दुई वटा बाँध भत्केपछि बाढीले गाउँ–सहरका भवन र तिनमा बसेका सबैलाई बगाएको थियो । बाढीको विनाशबाहेक डेर्नामा केही देखिँदैन ।



बाढीबाट सर्वाधिक प्रभावित पूर्वी सहर डेर्नामा कम्तीमा ३० हजार लिबियाली घरबारविहीन भएका आप्रवासनसम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय सङ्गठन ९आईओएम०ले जनाएको छ । नब्बे हजार जनसङ्ख्या भएको डेर्नामा अहिले जताततै शवमात्र छरिएका र उद्धारकर्ता एवम् सामाजिक सङ्घसंस्थालाई शव व्यवस्थापन ज्यादै चुनौतीपूर्ण बनेको छ । सुडान र इजिप्टका चार सय विदेशीको पनि बाढीमा मृत्यु भएको छ । हालसम्म तीन हजार एक सय ९० जनाको अन्त्येष्टि गरिएको छ ।



यसैबिच, पूर्वी लिबियाको बन्दरगाह सहर डेर्नाका प्रमुख अब्दुलमेनम अल–गैथीधच अनुसार बाढीमा परी १८ हजारदेखि २० हजार मानिसको मृत्यु भएको छ । दुई वटा बाँध फुट्दा डेर्ना नगर र आसपासका जिल्लाका बासिन्दाको तथ्याङ्कमा आधारित भएर उनले त्यति धेरै लिबियालीले ज्यान गुमाएको बताएका हुन् । डेर्ना र वरपरका जिल्लामा भएको अकल्पनीय विनाशका आधारमा मृतकको सङ्ख्या २० हजारको हाराहारीमा पुगेको अल–अरेबिया टिभीलाई उनले बताएका छन् । रासस–एपी

लिबियामा आँधीका कारण ज्यान गुमाउनेको संख्या ११ हजार माथि

काठमाडौं । दक्षिणी ध्रुव अर्थात् एन्टार्क्‌टिक क्षेत्रमा बस्ने एम्परर पेङ्ग्विनका बचेराहरूको मृत्युको सङ्ख्या बढ्ने क्रम देखा परेको छ। त्यहाँ झण्डै १० हजार त्यस्ता कलिला पक्षीहरूको मृत्यु भएको अनुमान गरिएको छ। ती चल्लाहरूले समुद्रमा पौडी खेल्नका लागि आवश्यक पानीमा नभिज्ने प्वाँखहरू विकास गर्न सक्नु अघि नै मुनिको समुद्री बरफ पग्लिएपछि त्यस्तो अवस्था सिर्जना भएको हो। ती चराहरू कि त डुबेर वा ठिहिरिएर मरेको हुनसक्ने बताइएको छ। सन् २०२२ को अन्त्यतिर भएको त्यस्तो घटना उक्त महादेशको पश्चिमतर्फ बेलिङ्जहाउजन सागरमा तैरिएको क्षेत्रमा भएको थियो।



घटना भूउपग्रहमार्फत रेकर्ड गरिएको थियो। ब्रिटिश एन्टार्क्‌टिक सर्भे (बीएएस)का डा पिटर फ्रेटवेल त्यहाँ भएको विनाश भविष्यमा हुनसक्ने घटनाको सङ्केत रहेको बताउँछन्। एम्परर पेङ्ग्विनको ९० प्रतिशत भन्दा धेरै बथान यस शताब्दीको अन्त्यसम्ममा लोप हुने प्रक्षेपण गरिएको छ। उक्त महादेशको मौसमी बरफ सागरले पृथ्वीमा दिनदिनै बढिरहेको तापमानको मार खेपिरहेको छ। आफ्नो प्रजनन चक्रमा एम्पररहरू समुद्री बरफमा निर्भर हुन्छन्, चल्लाहरू हुर्काउनलाई यो स्थिर परिवेश हो। तर यदि त्यो बरफ हुनुपर्ने जति फराकिलो छैन वा धेरै छिटो टुट्यो भने यी चराहरू समस्यामा पर्छन्, उनले बीबीसीसँग भने।



ू डा फ्रेटवेल र उनका सहकर्मीहरूले मृत्युको उक्त क्रमका बारेमा कम्युनिकेसन्स अर्थ एन्ड इन्भायरोमेन्ट जर्नलमा लेखेका छन्। ती वैज्ञानिकहरूले बेलिङ्जहाउजन सागर क्षेत्रमा रहेमा पाँच वटा बथानलाई अवलोकन गरेका थिए। ती क्षेत्रहरू रोत्थ्सचाइल्ड टापु, भर्डी इनलेट, स्माइली टापु, ब्रायन प्रायःद्वीप र फ्रग्नर प्वइन्ट छन्।



ईयूको सेन्टिनेल(२ भूउपग्रहहरूको प्रयोग गरेर उनीहरूले पेङ्ग्विनका गतिविधिहरू अवलोकन गरेका थिए। पेङग्विनले सेताम्मे समुद्री बरफमा त्याग गरेका मलमूत्रको थुप्रोको आधारमा त्यस्तो अध्ययन गरिएको थियो। खैरो रङ्गको त्यस्तो मलमुत्रको धब्बा भूउपग्रहबाट समेत देखिन्छ। दक्षिणी गोलार्धमा मार्च महिनाको आसपास जाडो नजिकिँदै गर्दा वयस्क चराहरू समुद्री बरफमा हाम फाल्छन्। उनीहरू त्यहाँ जोडी बन्ने, संसर्ग गर्ने र अण्डा पार्ने काम गर्छन्। ती अण्डाहरू कोरलेपछि बचेराहरू स्वयंमा भर पर्न सक्ने नभएसम्म आउँदा महिनासम्म तिनको हेरचाह गर्छन्।



त्यो सामान्यतः नयाँ चराहरू समुद्रमा आइपुग्ने समय डिसेम्बर–ज्यानुअरी महिनाको आसपास हुन्छ। तर अनुसन्धान टोलीले देखे अनुसार नोभेम्बरमा एम्पररका बथान मुनिको समुद्री बरफ टुक्रिएको थियो। त्यो हजारौँ चल्लाहरूले पौडी खेल्नको लागि आवश्यक चिल्लो प्वाँखहरू विकास गर्न समय पाउनुअघिको बेला थियो।



फलस्वरूप चारवटा बथानमा प्रजननपछिको प्रकृया पूर्णतः विफल भयो। उत्तरी क्षेत्र रोत्थ्सचाइल्डमा मात्र केही सफलता देखा पर्‍यो। एन्टार्क्‌टिकको ग्रीष्मकालीन समुद्री बरफ सन् २०१६ पछि उल्लेखनीय रूपमा घटेको छ। जसले गर्दा उक्त महाद्वीपको वरिपरि जमेको पानीको कुल क्षेत्रमा नयाँ न्यूनतम रेकर्ड कायम भएको छ। बीबीसी

एन्टार्क्‌टिकमा किन मरे एकसाथ हजारौं पेङ्ग्विन ?

काठमाडौं । युरोपेली सङ्घको एक नियामक निकायले चिनियाँ स्वामित्वको सामाजिक सञ्जाल टिकटकलाई ३४ करोड ५० लाख युरो जरिवाना सुनाएको छ । टिकटकले बालबालिकाको तथ्याङ्क चोरी गरेको आरोपमा जरिबाना गरिएको समाचार संस्था एएफपीले जनाएको छ । आयरल्यान्डको तथ्याङ्क सुरक्षा आयोगले एक विज्ञप्ति निकालेर दुई वर्षको अनुसन्धानमा तथ्याङ्क चोरी गरेको फेला परेको जनाएको छ । 



आयोगले टिकटकलाई नियमअनुसार प्रक्रिया कार्यान्वयनमा ल्याउन तीन महिनाको समय दिएको छ । तथ्याङ्क चोरीबारे नियमनकारी संस्थाले सन् २०२१ को सेप्टेम्बरदेखि १८ वर्षभन्दा कम उमेरका प्रयोगकर्ताको व्यक्तिगत तथ्याङ्क सङ्कलन प्रक्रियाबारे टिकटकको अनुगमन शुरु गरेको थियो । तर, जरिबानापछि टिकटकले यो फैसलासँग सम्मानपूर्वक असहमत रहेको र अब कसरी अगाडि बढ्ने भन्नेबारे मूल्याङ्कन गरिरहेको जनाएको छ ।

इयूले टिकटकलाई गरायो साढे ३४ करोड यूरो जरिवाना

काठमाडौ । संयुक्त राष्ट्र सङ्घको विश्व मौसम सङ्गठनका अध्यक्षले लिबियामा आएको बाढीबाट ज्यान गुमाएका मध्ये धेरैलाई जोगाउन सकिने अवस्था रहेको बताएका छन् । प्रमुख पेटेरी टालसले पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै उक्त देशले बेलैमा बाढी सम्बन्धी चेतावनी सन्देश जारी गर्न सक्ने अवस्था रहे पनि नगरेको उनले बताएका छन् । 



आपतकालिन विपद व्यवस्थापन सैन्यले मानिसहरूलाई सुरक्षित स्थानमा लैजान सक्ने थिए र धेरैजसोको ज्यान जोगाउन सकिने थिया, उनलाई उद्धृत गर्दै एएफपी समाचार एजेन्सीले जनाएको छ। लिबियामा दुई थरी सरकार सक्रिय छ जुन अवस्थाले विपदप्रति तत्काल र संयोजित प्रतिक्रिया जनाउने कार्यलाई गाह्रो बनाएको छ।



विनाशकारी बाढी निम्त्याएको समुद्री आँधी लिबिया तर्फअघि बढ्दै गर्दा त्यहाँका दुवै सरकारहरूले बेग्लाबेग्लै सावधानीका उपायको घोषणा गरेका थिए। यसैबीच विनाशकारी बाढीबाट प्रभावित लिबियामा दुई अलग क्षेत्रमा अवस्थित प्रतिद्वन्द्वी सरकारहरूले पीडितहरूलाई राहत उपलब्ध गराउन तथा उद्धारमा सहकार्य गरिरहेको संयुक्त राष्ट्रसङ्घले जनाएको छ।



एउटा समुद्री आँधीका कारण देशको पूर्वी सहर डेर्नामा दुईवटा बाँध भत्किएर आएको विनाशकारी बाढीमा ५,३०० जनाभन्दा बढी मानिसको ज्यान गइसकेको छ। कम्तीमा १०,००० जना हराइरहेको बताइएको छ र अन्य दशौँ हजार विस्थापित भएका छन्। डेर्नाका नगरप्रमुखले मृतकको सङ्ख्या १८,००० देखि २०,००० सम्म पुग्न सक्ने अनुमान गरेका छन्। डेर्नास्थित एक फोटोग्राफरका अनुसार अहिले त्यहाँ भत्किएका घरका भग्नावशेष र बाढीका कारण ज्यान गुमाउनेहरूको शव मात्र देखिन्छ।



डेर्नाको अवस्थालाई भूकम्प आएपछिको अवस्थासँग तुलना गरिएको छ। बीबीसी रेडिओ फोरनको वर्ल्ड टुनाइट कार्यक्रमसँग कुरा गर्दै टर्किश रेड क्रेसन्टका सहायक निर्देशक इब्राहिम ओजरले त्यहाँ भएको क्षति भूकम्पका कारण भएको जस्तो देखिएको बताए। मैले बाढी, डढेलो र भूकम्पसहित धेरै विपद् देखेको छु तर यो निकै फरक छ, उनले भने। संयुक्त राष्ट्रसङ्घका एक अधिकारीका अनुसार देशको पूर्व र पश्चिममा अवस्थित सरकारहरूले अन्तर्राष्ट्रिय सहायताका लागि अह्वान गरेका छन् र एकअर्कासँग समन्वय गरिरहेका छन्। बीबीसी

लिबियामा यति ठूलो आपतकाल अगाडी किन दिइएन पुर्वसूचना ?

काठमाडौं । लिबियामा डानिएल आँधीले ठूलो धनजनको क्षति गरेको छ । यहाँ १० हजार भन्दा बढी मानिस वेपत्ता भएको खबर छ । संयुक्त राष्ट्रसङ्घको आह्वानमा लिबियामा तैनाथ सबै दुई सय ३५ जना नेपाली शान्ति सैनिक भने सुरक्षित रहेको बताइएको छ र सैनिक प्रवक्ता कृष्ण प्रसाद भण्डारीले यस्तो जानकारी गराएका हुन् । घटनास्थलबाट नेपाली शान्ति सैनिकको गार्ड युनिटको शिविर करिब एक सय १३ किलोमिटरको दूरीमा छ । 



सो भेगमा भने बाढीले क्षति नगरेको उनले जानकारी दिएका छन् । भारी वर्षापछि दुईवटा बाँध फुटेपछि लिबियाको तटीय सहर देर्नाको एक चौथाइ क्षेत्र बाढीमा विलय भएको थियो । नेपाली नागरिक र सेनाका तर्फबाट बाढीपीडितलाई सहयोगका लागि त्यहाँ तैनाथ नेपाली शान्ति सैनिकले केही औषधि र चिकित्सा सामग्री पठाएको छ ।



ती सामग्री संयुक्त राष्ट्रसङ्घ महासचिवका विशेष प्रतिनिधि र सहायक महासचिवमार्फत् यो सामग्री हस्तान्तरण गरिने भएको छ । बाढीबाट सडक सम्पर्कसमेतविच्छेद भएकाले हवाई अनुगमनबाट लिबियाको पूर्वी क्षेत्रमा भएको क्षतिको प्रारम्भिक अनुमान लिइएको हो ।

लिबिया आँधी : नेपाली शान्ति सैनिक सुरक्षित

लिबियामा इतिहासकै सबैभन्दा विनासकारी प्राकृतिक प्रकोपले ठूलो मानवीय क्षति गरेको छ । सुनामी जस्र्तै गरी आएको विनाशकारी बाढीका कारण बगेर समुद्रमा पुगेका मानिसहरूको शव सङ्कलन गर्न उद्धार टोलीहरूलाई हम्मेहम्मे परिरहेको बीबीसीले जनाएको छ । सर्वाधिक प्रभावित डेर्ना सहरको एम्बुलेन्स अधिकारीहरूका अनुसार त्यहाँ कम्तीमा २,३०० जनाको ज्यान गइसकेको छ। डेर्नामा तटीय क्षेत्रमा आइतवार आइपुगेको एउटा समुद्री आँधीका कारण दुईवटा बाँध र चारवटा पुलहरू भत्किएका थिए। त्यसपछि सहरको धेरै भाग बाढी र डुबानमा परेका थिए।



रेड क्रेसन्टले त्यहाँ १०,००० जनाजति मानिसहरू हराइरहेका प्रारम्भिक विवरण प्राप्त भएको र ज्यान गुमाउनेहरूको सङ्ख्या अझै बढ्न सक्ने जनाएको छ। इजिप्ट लगायतका देशहरूबाट बाढीपीडितहरूका लागि केही अन्तर्राष्ट्रिय राहत सामग्री भित्रिन थालेको छ। तर लिबियाको राजनीतिक अवस्थाका कारण देश दुईवटा प्रतिद्वन्द्वी सरकारहरूका बीचमा विभाजित भएकाले उद्धारकार्य प्रभावित भएको छ। अमेरिका, जर्मनी, इरान, इटली, कतार र टर्कीले राहत सामग्री पठाइसकेको वा पठाउन तयार रहेको बताएका छन्। बाढी आउँदा मानिसहरूलाई बगाएर समुद्रमा पुर्‍याएको, कोही घरको छतमा बसेर जोगिएका जस्ता हृदयविदारक विवरणहरू आइरहेका छन्।



बीबीसी न्यूजका एफ्अ वाल्शका अनुसार डेर्ना सहरमा ज्यान गुमाएकाहरूको शव सामूहिक चिहानहरूमा समाधिस्थ गर्नुपरेको छ। आइतवारको समुद्री आँधीपछि बाँध भत्किँदा उर्लेर आएको बाढीले त्सुनामीले जसरी मानिसहरूलाई समुद्रमा बगाएर लगेको घटनामा कम्तीमा २, ३०० जनाको मृत्यु भएको जनाइएको छ। बोरा र कम्बलहरूमा बेरिएका शवहरूलाई त्यहाँका समाधिस्थलमा मशीनले खनेको ठूलो खाडलमा एकसाथ गाड्ने गरिएको छ। डेर्नामा कार्यरत एक स्वयंसेवक मोहम्मद कमाटीले उद्धारकर्ताहरूले अझै पनि जीवित फेला पर्न सक्ने मानिसहरूको खोजी गरिरहेको जनाएका छन्।



“चिकित्सासम्बन्धी अध्ययन र अभ्यास गरेका लिबियाली युवाहरूलाई यहाँ आएर हामीलाई सहयोग गर्न हामी आह्वान गर्छौँ,” उनले रोएटर्स समाचारसंस्थालाई भने। “हामीसँग नर्सहरूको ठूलो अभाव छ, हामीलाई सहयोग चाहिन्छ।” जल इन्जिनियरिङविज्ञहरूले बीबीसीलाई बताएअनुसार सबभन्दा पहिला डेर्ना सहरभन्दा १२ किलोमिटर परको बाँध भत्किएको र त्यसको पानी ठूलो वेगले तल उपत्यकामा बग्दा सहरनजिक रहेको अर्को बाँध पनि बगाएको हुन सक्ने सम्भावना छ। 



आइतवार राति अँध्यारोमा खिचिएको जस्तो देखिने भिडिओ दृश्यहरूमा डेर्ना सहरमा बाढीको पानी उर्लेर बगेको र करिब एक लाख जनसङ्ख्या भएको उक्त सहरमा पानीको कडा धारमा सवारीसाधनरअु बगिरहेको देख्न सकिन्छ। बिहान उज्यालो भएपछिका दृश्यहरूमा बाढीले वितण्डा मच्चाएका बस्तीहरू र हिलोले पुरिएका सडकहरू अनि भत्केका भवनहरू र पल्टिएर छरिएका मोटरहरू देख्न सकिन्छ।

जब सिंगै बस्ती समुन्द्रमा विलय भयो…

काठमाडौं । लिबियामा बाढीका कारण ठूलो मानवीय क्षति भएको छ । लिबियाको एउटा सहरमा मात्रै १,५०० जनाको ज्यान गएको डेर्नाको पूर्वी बन्दरगाह भ्रमण गरेका एक जना मन्त्रीले बताएका छन्। डेर्ना बन्दरगाह सहर हो। “त्यहाँ देखिएका कुराले म स्तब्ध भएको छु। त्यहाँ सुनामीको जस्तै अवस्था छ,” पूर्वी सरकारका उड्डयन मन्त्री तथा सरकारको आपत्कालीन प्रतिकार्य समितिका सदस्य रहेका हिचेम च्किओउआटले भने। दुई वटा बाँध र चार वटा पुल भत्किएपछि करिब १,००,००० मानिसहरूको बसोबास रहेको डेर्नाको अधिकांश भाग डुबानमा छ।



सरकारका ती मन्त्रीले रोएटर्स समाचारसंस्थासँग कुरा गर्दै “त्यहाँ जताततै शवहरू रहेको” बताएका छन्। ड्यान्यल नामक समुद्री आँधीका कारण अन्य तटीय क्षेत्रहरूमा पनि विनाशकारी बाढी निम्तिएको छ। उक्त समुद्री आँधी त्यहाँ आइतवार प्रवेश गरेको थियो। ती मन्त्रीले यसअघि ज्यान गुमाउनेहरूको सङ्ख्या निकै बढी हुने अनुमान गरिएको बताएका थिए। “पच्चीस प्रतिशत सहर बिलायो भन्दा बढाइचढाइ गरेको हुने छैन। थुप्रै भवनहरू भत्किएका छन्।” अन्तर्राष्ट्रिय सहायता निकाय आईएफआरसीका अनुसार बाढीका कारण हराउने मानिसको सङ्ख्या झन्डै १०,००० छ।



मानवीय सहायता सञ्जाल रेड क्रेसन्टले पनि ड्यान्यल समुद्री आँधीका कारण बेपत्ता मानिसहरूको सङ्ख्या १०,००० पुगेको जनाएको छ। ठूलो वर्षापछि आएका बाढी र पहिरोका कारण सडक र घरहरू भत्किएका छन्। आईएफसारसीका तामेर रमादानका अनुसार त्यहाँ भएको विनाश ठूलो छ। ‘मृतकको सङ्ख्या ठूलो छ र त्यो हजारौँ पुग्न सक्छ,’ उनले भने।



लिबियाविज्ञ जलेल हर्चाउईले बीबीसीलाई बताएअनुसार ज्यान गुमाउने मानिसको सङ्ख्या केही हजारसम्म पुग्न सक्ने देखिन्छ। जारी उद्धार तथा राहत अभियानका क्रममा सात सैनिकहरू बेपत्ता भएका छन्। पूर्वी क्षेत्रमा रहेका अधिकारीहरूले त्यहाँ कर्फ्यू लगाएका छन् भने विद्यालय तथा पसलहरू बन्द गर्न पनि निर्देशन दिएका छन्। पूर्वका सहरहरू बेन्गाजी, सुसे, डेर्ना र अल-मर्ज सबै नै प्रभावित भएका छन्। ज्यान गुमाउने मानिसहरूको सङ्ख्या बढ्नुका साथै ठूलो सङ्ख्यामा घरहरूमा पनि क्षति पुगेको लिबियाली रेडक्रसले जनाएको छ।



<div class="wp-block-cover"><img class="wp-block-cover__image-background wp-image-52216" alt="" src="https://backend.vishwanews.com/wp-content/uploads/2023/09/libiya.jpg" data-object-fit="cover"/><div class="wp-block-cover__inner-container">
GETTY IMAGES\BBC
</div></div>



एक लाख जनसङ्ख्या भएको डेर्ना सहरमा दुईवटा बाँधहरू भत्किएका छन् भने त्यस वरपरको ठूलो क्षेत्र डुबानमा परेको छ र केही बासिन्दाको पानीमा डुबेर ज्यान गएको बताइएको छ। अधिकारीहरूले त्यस क्षेत्रलाई विपद्‌ग्रस्त सहर घोषणा गरेका छन्। पूर्वी लिबियाका प्रधानमन्त्री ओसामा हमादले एक लिबियाली टेलिभिजन च्यानलसँग कुरा गर्दै भने, “हराइरहेका मानिसहरूको सङ्ख्या हजारौँमा छ। डेर्नामा पूरै बस्तीहरू नै नष्ट भएका छन्। त्यहाँका बासिन्दाहरूसहित सबैलाई पानीले बगाएको छ।”



ओसामा हमादले त्यस्तो तथ्याङ्कको स्रोत भने उल्लेख गरेनन्। पूर्वका क्षेत्रहरूका साथै बाढीको चपेटामा पश्चिमी सहर मिस्राटा पनि परेको छ। अनलाइनमा आँधीले पारेका प्रभावका बारेमा अपुष्ट भिडिओहरूको चर्चा भैरहेको छ। त्यसमध्ये एउटामा बाढीको पानीको बेगले एकजना मानिसलाई बगाएर लगेको देख्न सकिन्छ। अन्य भिडिओ दृश्यहरूमा बाढीमा फसेका सवारीचालकहरू आफ्ना सवारीसाधनको छतमा बसिरहेका देख्न सकिन्छ। आँधीका कारण विद्यालय र पसलहरूका साथै चारवटा ठूला तेल बन्दरगाहहरू बन्द भएका छन्।



बेन्गाजीमा रहेको प्रशासनले देशको पूर्वको अवस्थालाई हेरिरहेको छ भने राजधानी त्रिपोलीमा अवस्थित त्यसको प्रतिद्वन्द्वी तथा अन्तर्राष्ट्रिय मान्यताप्राप्त सरकार पनि सक्रिय भएको छ। त्यहाँका प्रधानमन्त्री अब्दुल हमिद ड्बेइबाले आइतवार आफूले राज्यका सबै निकायहरूलाई बाढीले पुर्‍याएको क्षतिप्रति तत्काल प्रतिक्रिया जनाउन निर्देशन दिइएको बताएका छन्। लिबियाका लामो समयदेखिका नेता मुअम्मर गद्दाफी सन् २०११ मा मारिएपछि सन् २०१४ देखि लिबिया दुई प्रतिद्वन्द्वी प्रशासनबीच बाँडिएको छ। ड्यान्यल समुद्री आँधीबाट पुगेको क्षतिपछि दुवैप्रशासनले देशमा तीनदिने शोक घोषणा गरेका छन्। बीबीसीको सहयोगमा

लिबियामा बाढीको ताण्डब, कम्तिमा १५ सय मानिस मारिए

काठमाडौं । विनासकारी भूकम्पको सामना गरेको मोरक्कोमा भग्नावशेषमा पुरिएकाहरुको उद्धारमा कठिनाइ भएको खबर सार्वजनिक भएको छ । कतिपय स्थानमा परिवारका सबै सदस्य नै भग्नावशेषमा पुरिएको खबर सार्वजनिक भए पनि उनीहरुसम्म पुग्न मुस्किल भइरहेको उद्धारकर्मीलाई उदृत गर्दै सञ्चारमाध्यमले लेखेका छन् । 



ग्रामीण क्षेत्रमा भग्नावशेषमा पुरिएका केही जीवितै रहेको अनुमान गरिएको छ । तर, भूकम्प अति प्रभावित ठाउँमा उद्धारकर्मीसँगै राहतका सामग्री पठाउन कठिनाइ भइरहेको बीबीसीले लेखेको छ । भूकम्पका कारण ग्रामीण क्षेत्र जाने कतिपय सडक भत्किएका छन् । यसले प्रभावित क्षेत्रसम्म पुग्न कठिन भएको छ । भूकम्पको केन्द्रबिन्दु मराकेशबाट ७५ किलोमिटर टाढा पहाडी क्षेत्र हाइ एट्लस माउन्टेन्समा रहेको छ ।



 भूकम्प पछि धेरै मानिसले खुल्ला आकाशमुनि रात बिताइरहेका छन् । गएको शुक्रवार राति गएको ६ दशमलव ८ रेक्टर स्केलको भूकम्पको असर माराकेशसहित अन्य धेरै सहरहरुमा परेको छ । यस्तै, दुर्गम पहाडी इलाकामा पूरै गाउँहरू नै ध्वस्त भएका विवरण सार्वजनिक भएका छन् । भूकम्पमा परेर दुई हजार एक सय २२ जनाको ज्यान गएको पुष्टि भइसकेको छ भने दुई हजार चार सयभन्दा धेरै घाइते भएका छन् ।

विश्व

Vishwa Sandesh Newspaper Inc.

Address

Address (USA):

Address (Nepal):

Contact Information

Email:

Phone: