बिचार

विदेशी लगानी बढाउन निरन्तर सुधार प्रतिबद्धता

काठमाडौं । सरकार र निजी क्षेत्रले नेपालमा चिनियाँ लगायत विदेशी लगानी आकर्षित गर्न निरन्तर सुधार गर्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन् । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको चीन भ्रमण क्रममा नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघ, चाइना काउन्सिल फर प्रमोसन अफ इन्टरनेसनल ट्रेड (सीसीपीआईटी) र चीनस्थित नेपाली दूतावासले संयुक्त आयोजना गरेको ‘नेपाल–चीन बिजनेस समिट’ मा नीतिगत र व्यवहारगत सुधार गर्ने प्रतिबद्धता जनाउँदै लगानी विस्तार र व्यापार सहजीकरणका लागि आग्रह गरिएको हो ।

द्विपक्षीय व्यापार प्रवर्द्धन, पर्यटन क्षेत्रको विकास र नेपालमा चिनियाँ लगानी आकर्षित गर्ने उद्देश्यले आयोजित कार्यक्रममा प्रमुख अतिथि प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले नेपालमा लगानीको वातावरण सुधार हुँदै गइरहेको बताए । उनले नेपालमा धेरै क्षेत्र अझै पनि लगानीका लागि आकर्षक रहेकाले लगानी गर्न आग्रह गरे । नेपाल–चीन परम्परागत सम्बन्ध रहेको बताउँदै दुई देशको आपसी सम्बन्धले आर्थिक विकास सम्भव भएको उनको भनाइ छ ।

प्रधानमन्त्री ओलीले कुनै पनि मुलुकको सरकार र निजी क्षेत्रको सहकार्यलाई प्राथमिकता दिइएको र सोही अनुसार व्यावसायिक वातावरण बनाउँदै लगिएको बताए । उनले निजी क्षेत्र अर्थतन्त्रको मेरुदण्ड भएको र स्वदेशी एवं विदेशी लगानी संरक्षणमा सरकार सधैं तत्पर रहेको बताए । महासंघले लगानी, पर्यटन र निर्यात प्रवर्द्नमा देश–विदेशमा पहल गरिरहेकोमा प्रधानमन्त्री ओलीले महासंघको प्रशंसा पनि गरे ।

चीन नेपालमा सबैभन्दा धेरै लगानी गर्ने देश रहेको र व्यापारमा दोस्रो ठूलो मुलुक भए पनि दुई देशबीचको व्यापार घाटा चिन्ताको विषय रहेको ओलीले बताए । नेपालका कृषिजन्य उत्पादनको चीनमा बजार रहेकाले व्यापार सहजीकरणका लागि प्रयत्न गर्नुपर्ने उनले बताए ।

सीसीपीआईटी मुख्यालय बेइजिङमा बुधबार आयोजित समिटमा चिनियाँ वाणिज्य उपमन्त्री लिङ जीले चीन र नेपालबीचको सम्बन्ध निकै पुरानो रहेको एवं आर्थिक गतिविधि पनि बढिरहेको बताए । नेपालमा चिनियाँले लगानी बढाइरहेको र आगामी दिनमा पनि लगानी विस्तार हुने बताए ।

चीन नेपालको दोस्रो ठूलो व्यापारिक साझेदार रहेको बताउँदै उपमन्त्री जीले चीनको बाटो भएर अन्य देशमा पनि व्यापार बढाउन पारबहन सहजीकरण गरिने बताए ।

चीनले यही डिसेम्बरबाट अतिकम विकसित मुलुकका उत्पादनलाई दिएको भन्सार रहित सुविधाले नेपाल लाभान्वित हुने उनको भनाइ छ ।

चीन नेपालमा सबैभन्दा बढी लगानी प्रतिबद्धता जनाउने देश हो भने वास्तविक लगानीमा दोस्रो ठूलो हो । उनले नेपालको पर्यटन र कृषि क्षेत्रमा सहकार्य गर्न चीन तयार रहेको बताए । नेपालबाट बढिभन्दा बढी वायुसेवा कम्पनीलाई सेवा विस्तार गर्न प्रोत्साहित गर्नुपर्ने उनले बताए ।

यो समिटको दोस्रो संस्करण हो । महासंघ र सीसीपीआईटीले सेप्टेम्बर २०२३ मा पनि यस्तै सम्मेलन आयोजना गरेको थियो । समिटमा महासंघ अध्यक्ष चन्द्रप्रसाद ढकालले एक वर्ष अवधिमा व्यावसायिक वातावरण बनाउन भएको पहलबारे जानकारी गराए ।

‘महासंघको आग्रहमा सरकारले लगानी सम्बन्धी आठ कानुन संशोधन गरेको छ,’ ढकालले भने, ‘यसैगरी द्विपक्षीय लगानी सम्झौताको खाका पनि तयार भएको छ ।’

यसैगरी, पहिलो पटक नेपालको क्रेडिट रेटिङ भएको र उक्त रेटिङ दक्षिण एसियामा भारतपछि सबैभन्दा राम्रो आएको जानकारी पनि गराए । यसले लगानीकर्ता ढुक्क भएर लगानी गर्ने वातावरण तयार भएको उनको भनाइ छ ।

उनले सीमा क्षेत्रको पूर्वाधार लगायत स्तरोन्नति एवं भैरहवा र पोखरा विमानस्थलमा चीनबाट सिधा उडानका लागि दुवै देशका सरकार र निजी क्षेत्रले सक्रियतापूर्वक पहल गर्नुपर्नेमा जोड दिए ।

कार्यक्रममा महासंघ अध्यक्ष ढकालले जलविद्युत्, पर्यटन, उत्पादनमूलक क्षेत्र र सूचना प्रविधि लगायत सेवा क्षेत्रमा प्रशस्त सम्भावना रहेको बताए । पछिल्लो समय पर्यटन पूर्वाधार जस्तै केबुलकार, थिम पार्क, रिसोर्ट लगायतमा विदेशी लगानी सम्भावना बढी देखिएको उनले बताए ।

नेपाल चिनियाँ पर्यटकका लागि आकर्षक गन्तव्य भएको बताउँदै अध्यक्ष ढकालले नेपाललाई प्राथमिकतामा राख्न चीनसँग आग्रह गरे ।

लगानीको वातावरण थप सुधार गर्न महासंघको आग्रहमा सरकारले उच्चस्तरीय आर्थिक क्षेत्र सुधार आयोग गठन गरेको र त्यसको एक सदस्यका नाताले मुलकभित्र व्यावसायिक वातावरण बनाउन पहल गर्ने प्रतिबद्धता पनि ढकालले जनाए । उनले महासंघमा रहेको एफडीआई सहायता कक्षले निरन्तर लगानीकर्तालाई सघाउने प्रतिबद्धता पनि जनाए ।

चीनले यही १ डिसेम्बरदेखि आफ्नो कूटनीतिक सम्बन्ध भएका अतिकम विकसित देशलाई दिने घोषणा गरेको भन्सार रहित सुविधाको ढकालले स्वागत गरे ।

त्यसैगरी सीसीपीआईटी उपाध्यक्ष झाङ साओगाङले महासंघ पुरानो साझेदार संस्था रहेको बताउँदै समिट द्विपक्षीय व्यापार अभिवृद्धिमा महत्त्वपूर्ण हुने बताए । उनले सीसीपीआईटीले नेपालमा लगानी बढाउन र नेपालका उत्पादन आयात गर्न सहयोग गर्ने बताए ।

उनले महासंघ र सीसीपीआईटीको सहकार्यमा आगामी दिनमा आर्थिक साझेदारीका विविध कार्यक्रम सञ्चालन गरिने पनि जानकारी दिए ।

लगानी बोर्ड नेपालका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत ९सीईओ० सुशील ज्ञवालीले नेपालमा लगानी सम्भावनाबारे बताउँदै चिनियाँ लगानी भित्र्याउन बोर्डले सहजीकरण गर्ने बताए ।

महासंघको वैदेशिक लगानी एवं अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध फोरम सभापति मनोज पौडेलले नेपालमा जलविद्युत्, पर्यटन पूर्वाधार, उत्पादनमूलक क्षेत्र तथा सेवा क्षेत्रमा रहेका सम्भावनाबारे उल्लेख गर ।

समिटमा १ सय २० चिनियाँ व्यवसायी सहभागी थिए । नेपालका तर्पmबाट महासंघ, नेपाल उद्योग परिसंघ, नेपाल चेम्बर अफ कमर्स सहित करिब ५० उद्यमी–व्यवसायी सहभागी थिए ।

त्यस्तै चीन सरकारका उच्च पदस्थ अधिकारी र प्रधानमन्त्रीको भ्रमण दलमा सहभागी नेपाली उच्च अधिकारी समेत समिटमा सहभागी थिए । मिटभन्दा पहिले ‘बिजनेस टु बिजनेस’ बैठक पनि राखिएको थियो ।

महासंघले पछिल्लो डेढ वर्षमा देश बाहिर आयोजना गरेको यो चौथो समिट हो । यसअघि बेइजिङ, नयाँदिल्ली र दुबईमा महासंघका साझेदार संस्था सीसीपीआईटी, कन्फेडरेसन अफ इन्डियन इन्डस्ट्री र दुबई चेम्बर्ससँगको सहकार्यमा सम्मेलन आयोजना गरिएको थियो ।